1 Ekim 2020: Hevrîn Xelef 'Feminist Umut Arşivi'nde
- 09:04 1 Ekim 2023
- Tarihte Bugün
İşkenceyle katledilen Kürt siyasetçi Hevrîn Xelef, AWID tarafından tarihe damga vuran isimlerin yer aldığı “Feminist Umut Arşivi”ne alındı.
Kalkınmada Kadın Hakları Derneği’nin (AWID) 1 Ekim 2020 tarihinde hazırladığı "Feminist Umut Arşivi"nde, 12 Ekim 2019’da Türkiye’ye bağlı Suriye Milli Ordusu (SMO) bünyesinde olan Ehrer-El Şerqiye gruplar tarafından işkence edilerek katledilen Suriye Gelecek Partisi Genel Sekreteri Hevrîn Xelef’e de yer verildi. 450 kadının seçildiği arşivde 88 ülkeden tarihe damga vuran, topluma örnek olan yaşamını yitirmiş mücadeleci kadınlar yer alıyor.
AWID tarafından hazırlanan arşivde, birçok Kürt, Arap kadın, kadın özgürlük mücadelesi yürüten isim ve mücadeleleriyle dünyanın değişeceğine umut veren isim yer alıyor.
Dernek, listede yer alan isimlerin kadın hakları ve feminist mücadelede anılması, direnişlerinin de kadın mücadelesi için bir meşale olması gerektiğine işaret ediyor.
Hevrîn Xelef, çok uluslu demokratik bir Suriye’nin inşası, kadın ve erkek arasında eşitliğin sağlanması, tüm kadınların ve mezheplerin özgürlüğü için mücadele ediyordu. Hevrîn’in suikast sonucu katledilmesi Suriye’de yeni bir tarih sayfasını araladı.
Tarihte bugün öne çıkan diğer önemli olaylar şöyle:
1847: Feminist ve insan hakları savunucusu Annie Besant bugün İngiltere’nin başkenti Londra’da dünyaya geldi. İrlanda ve Hindistan’da özyönetimin destekçilerinden biri olan Annie’nin 300’den fazla kitabı ve broşürü bulunuyor. Banaras Hindu Üniversitesi’nin kurucuları arasında bulunan Annie, 20 Eylül 1933’te hayatını kaybetti.
1947: ABD’nin Virginia eyaletinde 14 Temmuz 1906’da dünyaya gelen aktris Olive Borden, sessiz filmlerde ve sesli filmlerin ilk örneklerinde oynadı. Yazar Michelle Vogel’in biyografisini yazdığı Olive, 1947 yılının 1 Ekim’inde Kaliforniya eyaletinde yaşamını yitirdi.
2016: Sadia Khatri ve Natasha Ansari isimli kadınlar, Pakistan'da #girlsatdhabas (Dhaba'larda Kızlar) adıyla bir kampanya başlattı. Hindistan ve Pakistan'da yol kenarında yiyecek ve içecek satılan tezgahlara ve çay ocaklarına "dhaba" deniyor. Sadia ve Natasha, selfie çekerek bu kamu alanını kadınlar için geri kazanma mücadelesi başlattı.
2017: Türkiye'nin birçok kentinde kadınlar eş zamanlı olarak "Eşit ve özgür bir hayat için bu yasalar böyle geçmez" sloganı ile eylemler gerçekleştirdi. Müftülüklere resmi nikah yetkisi veren yasa tasarısına karşı bir araya gelen kadınlar, "Yasa tasarısına göre müftülüklere resmi nikah yetkisi verilecek. Çocuk evlilikler, çok eşliliklerin önü açılacak. Biz kadınlar diyoruz ki; bize sormadan hiçbir ihtiyacımız olmadan bu yasa tasarısını Meclis’e sunamazsınız. Bu yasalar böyle geçmez, kadınlar buna izin vermez. Bu hayat bizim, bu karar bizim” mesajı verdi.
2018: Kadın Meclisleri yaptıkları bir açıklama ile işçi kadınların sorunlarının konuşulacağı "İşçi Kadın Meclisleri"nin kuruluşunu duyurdu.
2018: ABD'nin Kaliforniya eyaleti halka açık şirketlerin yönetim kurullarında kadın yönetici bulundurma zorunluluğu getirerek ülke genelinde bir ilke imza attı. Eyalet Valisi Jerry Brown, 2019 sonu itibarıyla kentteki tüm halka açık şirketlerin bünyesinde en az bir yönetici kadının bulundurulmasını zorunlu hale getiren yasayı bir gün önce imzaladı.
2022: Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK), "Eşit, özgür ve şiddetsiz yaşam" sloganıyla 11 kentte gerçekleştirdiği kadın forumlarının ilki Wan’da (Van) gerçekleştirildi. Wan Barosu Tahir Elçi Salonu’nda gerçekleştirilen foruma, kadın kurumu ve siyasi parti temsilcilerinin de olduğu çok sayıda kadın katıldı.
Buluşmada konuşan EŞİK gönüllüsü Zozan Özgökçe, toplantıya katılanlara teşekkür ederek, özgür kadın mücadelesinin birlikte mücadeleden geçtiğini vurguladı. Zozan, “EŞİK uzun süredir kadın alanında mücadele ediyor. Bu formu yapmamızın sebebi kadınlar olarak tehlike altında olmamızdır. Bu nedenle yan yana gelmemiz gerekiyor. Hepimizin hakları gasp edilmiş. Haklarımız için birbirimize kenetlenmemiz ve dokunmamız şart oldu” dedi.
Bütün kadınlara dokunmak istediklerini kaydeden EŞİK gönüllüsü Berrin Sönmez ise, “Burada haklarımız, hayallerimize sahip çıkmak için toplandık. Şiddetsiz, özgür yaşam için forumlar düzenliyoruz. Bu forumlarda sizlerin şiddetsiz, özgür ve eşit bireyler olarak kendinizi hissetmenizi istiyoruz. Yapılması gerekenler konusundaki fikirlerinizi duymak istiyoruz. Birbirimize anlamak ve ortak mücadele etmek için buradayız” dedi.