Kadın dili ve kimliğiyle sanat: KASED 7'nci yılında

  • 09:07 7 Eylül 2025
  • Güncel
  
Pelşin Çetinkaya
 
AMED - Kadın ve çocukların kültür ve sanat alanında ana dillerinde temel hak ve özgürlüklere ulaşması amacıyla çalışmalarını aralıksız sürdüren KASED, 7’nci yılına girişini kutluyor. Ressam Neşe Toprak, yürüttükleri faaliyetlerin artık evrensel bir boyut kazandığını belirterek, yıllardır süren emeklerinin önemli başarılara dönüştüğünü ifade etti.
 
Ana dilde kültür ve sanatın gelişimini desteklemek amacıyla çalışmalarını sürdüren Kadın Kültür Sanat Edebiyat Derneği (KASED), 2019 yılında Amed’de kadın sanatçılar tarafından kuruldu. Kadınlar ve çocuklar için ana dilde kültürel ve sanatsal faaliyetler düzenleyen KASED, aynı zamanda kadın sanatçıların cinsiyet temelli ayrımcılığa maruz kalmalarını gündeme taşıyarak bu alanda savunuculuk yapıyor.
 
KASED, bir yandan kültür, sanat ve edebiyat aracılığıyla toplumsal farkındalık yaratmayı ve ana dilde ifade özgürlüğünü güçlendirmeyi hedeflerken, diğer yandan kadın ve çocukların kültür-sanat alanında karşılaştıkları ayrımcılığı görünür kılarak sosyal haklara erişimlerini artırmak için çalışıyor. Çalışmalarını aralıksız sürdüren KASED, bugün 7’nci yıla girişlerini kutluyor.
 
7’nci yılına girişlerini kutlayan ve KASED’de yer alan Ressam Neşe Toprak, yürütülen çalışmalara dair değerlendirmelerde bulundu.
 
‘Özgürleşmek bizim için çok önemliydi’
 
Erkek zihniyetine karşı kadınların kendi dili ve kimliğiyle alanlarda var olabilmesi için KASED’i kurduklarını belirten Neşe Toprak, “Uzun yıllardır kültür-sanat programlarımız karma şekilde devam ediyordu. Ancak biz, bir ihtiyaç temelinde özgünleşmek istedik. Yalnızca kadınların üretebildiği, özellikle dezavantajlı olan, ulaşamayan, erişemeyen, sanat pratiklerini yapmak isteyip de yapamayan kadınların sesi olmak için yedi kadın arkadaş bir araya gelerek KASED’i kurduk. Çünkü özgünleşmek bizim için artık çok önemliydi. Kadın kültür ve sanat etkinlikleri yürüten kurumlar, bu etkinlikleri çoğunlukla erkek zihniyeti altında yapıyordu. Biz ise bunun karşısında durarak, sadece kadınların yer aldığı, kadınların üretim yaptığı, yaratıcılıklarını ortaya koyduğu ve kendi dillerini kullanarak kültür ve sanatlarını üretebildikleri bir alan açmak istedik. Bu amaçla 2019 yılında KASED’i kurduk” dedi.
 
‘Temel amacımız kadınlara ve çocuklara ulaşmaktı’
 
Neşe Toprak, hedeflerinin evrensel bir boyutta anlam kazandığını söyleyerek, “Bu kurumu özellikle Diyarbakır'ın Bağlar ilçesinde kurduk. Çünkü orada temel ihtiyacın olduğunu gördük. ‘Orada bir kadın kurumunun olması lazım’ dedik. O bölge çok göç alan bir bölge. Bölgede bir yandan genç kadınlar, anneler ve çocuklar çok yoğun bir şekilde bulunurken bir yandan da hem ekonomik olarak hem de sosyolojik olarak çok dezavantajlı bir ilçe. Biz de bunu göz önünde bulundurarak KASED’i Bağlar ilçesinde kurma kararı aldık. Burada kurslarımız ve projelerimiz devam etti. Temel amacımız kadınlara ve çocuklara ulaşmaktı. Burada Kürt kültürünü ve sanatını kendi dilinde halkla buluşturmak için çalışmalar yürüttük. Ama sonrasında yıllar geçtikçe, bu aslında sadece Kürt kadınına cevap olmayıp, evrensel bir boyuta ulaştı. Hem dört parça Kürdistan'da hem de Türkiye'de çok tanınan bir kurum haline geldi” ifadelerini kullandı.
 
‘Süreçte sanat ve kültürümüzle sorumluluğumuzu yerine getireceğiz’
 
6’ncı yıla girerken KASED olarak büyük başarılara ulaştıklarını ve gelinen noktada amaçladıkları birçok şeyi hayata geçirdiklerini kaydeden Neşe Toprak, “6’ıncı yıla girdiğimizde hedeflediğimiz birçok şeye ulaştığımızı düşünüyoruz ve bu konuda çok heyecanlıyız. Çünkü anladık ki bir şeyler yapabilmişiz ve kendimizi ispatlayabilmişiz. Bu süreçte birçok projede yer aldık. Hem Türkiye sahasında, hem Kürdistan'da hem de dünyadan birçok örgütle paydaşlarla çalışmalar yürüttük. Çünkü dikkatlerini çekti. Biz kendine ait bir oda kavramıyla aslında başladık ve bunun artık bir odadan çıkıp evrensel bir boyuta yayılmasıyla birlikte çalışmalarımıza devam ettik. Ayrıca son bir yıldır da barış, demokratik ulusun inşa süreci başladı. Bu süreçte de Kürt halkı ve Kürt kadınları olarak kendi kültürümüz, sanatımız, dilimizle özgür bir şekilde bir şeyler yapabilmek, üretebilmek için ve bunları da halkla buluşturmak için üstümüze ne düşüyorsa kesinlikle yapacağız ve yapıyoruz da. Bu noktada heyecanlıyız” şeklinde konuştu. 
 
Neşe Toprak son olarak tüm halka çalışmalara katılmaları yönünde çağrı yaptı.