ANKARA - TTB'nin açlık grevlerinin sonlanması ardından beslenme ve tedavi için özel algoritmasında dikkat edilmesi gereken hususlar sıralanırken, öncelikle hızlı bir muayane yapılması gerektiği belirtildi. 

 

PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın avukatları aracılığıyla, açlık grevi ve ölüm oruçlarının amacına ulaştığını belirterek, eylemlerin sonlandırılması çağrısı yapmasının ardından PKK ve PAJK’lı tutsaklar adına açıklama yapan Deniz Kaya, açlık grevi ve ölüm orucunu sonlandırdıklarını açıkladı.  90 cezaevinde 3 bin 62 tutsağın sürdürdüğü açlık grevlerinin sonlandırılmasının ardından Türk Tabipler Birliği, açlık grevi yapanların kaybettikleri besinlerin yerine konması ve normal beslemeye geçiş belli kuralları hatırlatan bir algoritma hazırladı.  Yeniden beslenmeye geçişin gerektirdiği özellikleri içeren algoritmayı, gerekli hazırlıkların yapılması için Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, cezaevi müdürlükleri ve il sağlık müdürlüklerine gönderen TTB, bu kurallara göre davranılmasının hayati olduğuna dikkat çekti. 

 

TTB'nin açlık grevi sonrası dikkat edilmesi gereken hususların yer aldığı algoritmada yapılması gerekenler şöyle sıralandı: 

 

"* Hızlı genel muayene

 

* Wernicke Korsakoff Sendromu ve pnömoni gibi ciddi infeksiyon varlığı muhakkak ekarte edilmeli.

 

* Öncelikli laboratuvar tetkikleri: 

 

-Elektrolitler (Na, K, Ca, Cl, P, Mg), kreatin kinaz (CK), BUN (blood urea nitrogen/kan üre nitrojen testi), kreatinin, kan şekeri, total protein, albumin, globulin

 

-Karaciğer enzimleri (AST, ALT, GGT, alkalen fosfataz (ALP), bilirübinler), hemogram, sedimantasyon, TİT (tam idrar tahlili), mümkünse vitamin, demir ve hormon düzeyleri ölçen testler: B12, folat, vb gibi vitaminler, ferritin, TSH, FT3, FT4

 

* Koşullar uygunsa EKG: 

 

-ST-Tdeğişiklikleri tiamin (B1 vitamini) eksikliği veya hipopotasemi bulgusu olarak gelişebilir.

 

* Damar yolu açılması gereken olgularda isolayte kullanılabilir (isolayte M değil). Gereken tüm elektrolitleri bu idame sıvısına ekleyebilirsiniz. İhtiyaç halinde ek sıvı replasmanı için ilaveten %0.09 izotonik sodyum klorür de kullanabilir.

 

* Wernicke Korsakoff Sendromu gelişmemesi için ilk gün tiamin (B1 vitamini) toplam 1 gr/gün replasmanını yapınız. Oral alabiliyorsa Apikobal, Benexol ve eşdeğerlerinden tablet olarak tiaminin bir bölümü ağızdan verilebilir.

 

*Parenteral (Damardan Beslenme):

 

* Tek başına İV dekstroz asla verilmemelidir. Açlık grevi sonrası tedavide en önemli malpraktis nedenidir.

 

* Bir başka kurumdan sevkle ve damar yolu açık gelen olgularda içeriği bilinmeyen serumlar derhal çıkartılmalıdır.

 

 * Oral alımı olmayan olgularda yüzde 5 dekstroz İV kullanılacak ise her 1 ml yüzde 5 dekstroz için 1 mg tiamin ekleyiniz. (500 ml yüzde 5 dekstroz içine 20 adet Bemiks ampul). Hipertonik dekstroz ise asla uygulanmamalıdır.

 

* Yeniden beslenmeye damar yolu veya doğrudan ağız yolu ile başlandığında; sıvı elektrolit ve kalori düzenlenmesinde 'düşük başla, yavaş yavaş arttır' kuralı unutulmamalıdır.

 

Oral Beslenme:

 

İlk günlerde; oral veya parenteral toplam 1500-2000 ml sıvı ve 1000 kaloriyi geçmemeye çalışınız.

 

* 15-20 kcal/gün başlangıç kalori değeridir. Yaklaşık 1000 kcal olan bu değere kan K, Mg ve P değerleri uygunsa yavaş arttırılarak 3-5 günde ulaşılmalıdır.

 

* Ağızdan yeniden beslenme oligopeptid (semi-elemental) diyetle başlanmalıdır (Tüm uzun süren açlık grevleri için geçerlidir).

 

* Beslenmenin ilk günü oligopeptid diyet olan Peptisorb 500 ml (veya Nutrison) yarı yarıya sulandırılmış olarak ve 250 kcal/gün ile başlanır. Sıvı-elektrolit dengesi olumlu seyreder ise ikinci gün Peptisorb 500 ml (500 kcal) verilir.

 

* Sorun gelişmeyen olgularda Peptisorb’un 2. ve 3. günler 750 ml, 4. gün ise 1000 ml yine yarı yarıya sulandırılarak verilmesi uygun olur. (Peptisorb bulunamazsa, temin edilinceye kadar Osmolite 250 ml - yarı yarıya sulandırılmış - 125 kcal/gün verilebilir.)"