Sorunların çözümü yerine kamplar boşaltılıyor 

2018-08-24 09:05:28


	 

	Duygu Ciniviz

	 

	URFA - Suriye'de savaş nedeniyle 22 milyon nüfusun neredeyse yarısı zorunlu göçe maruz kalırken, yerinden edilen Suriyelilerin yüzde 75'ini kadın ve çocuklar oluşturuyor. Dünyada en fazla mülteci bulunan ülke Türkiye iken, sorunları çözmek yerine kamplar boşaltılıyor. 

	 

	Geçici koruma kapsamındaki en fazla Suriyeli sığınmacı Suriye ile sınırı bulunan illerde yaşıyor. Bunun tek istisnası ise İstanbul. 401 bin 68 Suriyeli sığınmacının yaşadığı Urfa'yı, 394 bin 556 kişiyle İstanbul takip ediyor. Suriye'yle sınırı bulunan illerden Hatay'da 386 bin 77, Antep'te 325 bin 140, Kilis'te 129 bin 211, Mardin'de 97 bin 759, Şırnak'ta ise 14 bin 839 Suriyeli sığınmacı yaşıyor.

	 

	Sınırı olmasa da coğrafi olarak Suriye'ye yakın illerden Adana'da 150 bin 108, Mersin'de 138 bin 632 Suriyeli sığınmacı bulunuyor.

	 

	Çoğu zaman istatistiksel veriler Suriyeli mültecilerin yaşadıklarını gölgelese de Türkiye'de mültecilerin yaşadığı koşullar hakkında bir tablo oluşturabilmek için dikkat çekici şu verilere göz atmak gerekiyor: 

	 

	'Dakikada 20 kişi mülteci konumuna düşüyor'

	 

	* BM Mülteciler Yüksek Komiserliği dünya genelinde savaş nedeniyle evini terk etmek zorunda kalanların sayısının şimdiye kadarki en yüksek seviyeye ulaştığını açıkladı. BM'nin 2016 sonunda açıkladığı verilere göre, kendi ülkesi içinde ya da ülke sınırları dışına kaçan toplam 65 milyon 600 bin kişi evini terk etmek zorunda kaldı. Yani dakikada 20 kişi mülteci konumuna düşüyor.

	 

	* 2016 yılında kendi ülkesi içinde savaş nedeniyle evini terk etmek zorunda kalanların sayısı 40 milyon 300 bini buldu. Ülke dışına kaçanların sayısı da 2016 yılı sonunda 22 milyon 500 binle rekor bir seviyeyle kayıtlara geçti. Bu rakam 2015 yılından 300 bin kişi daha fazla.

	 

	* Ülkesi dışına en çok mülteci veren ülke Suriye olarak karşımıza çıkıyor. BM'nin 19 Haziran 2017'de açıkladığı son rakamlara göre dünya üzerinde kayıtlı 5 milyon 58 bin 456 Suriyeli mülteci bulunuyor.

	 

	* Suriyeli mültecilerin 2 milyonu Mısır, Irak, Lübnan, Ürdün'de yaşıyor, 3 milyon 551 bin 78'i Türkiye'de, 30 bini de Kuzey Afrika'da yaşıyor. Mültecilerin yüzde 51,5'ini erkekler, 48,5'ini kadınlar oluşturuyor.

	 

	* Türkiye'de nüfusun yaklaşık yüzde 5'i mülteci durumundadır. Bu verilere göre dünya genelinde en fazla mültecinin olduğu ülke Türkiye.

	 

	'Kamplar denetime açılmalı'

	 

	İnsan Hakları Derneği (İHD), 20 Haziran Dünya Mülteciler Günü vesilesiyle yaptığı açıklamada, mültecilerin karşı karşıya olduğu sorunları sıraladıktan sonra Türkiye'deki tüm geri gönderme merkezleri ve kampların denetime açılıp şeffaflaşması gerektiğini ifade etmişti. 

	 

	Derneğin mültecilerle ilgili diğer talepleri şöyle:

	 

	* Emek sömürüsünün önüne geçilmeli, çocuklar ve kadınlar başta olmak üzere mülteciler istismara karşı korunmalılar.

	 

	* Eğitim ve sağlığa erişim hakları düzeltilmeli, yaşam alanları rehabilite edilmeli. Kötü koşullardaki yaşam alanlarından çıkartılarak insan onuruna yakışan alanlarda yaşatılmalılar.

	 

	* Mültecilere karşı devletler ve tüm kurumlar insanlık görevlerini yerine getirmeli.

	 

	* İlgili tüm ulusal ve uluslararası kuruluşlar mültecilerin sorunlarına eğilmeli, kesin ve insan onuruna yakışan çözümler üretilmeli.

	 

	İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) 2018 verilerine göre ise ilgili bilgiler şöyle:

	 

	*İkinci Dünya savaşından sonra; 2011 yılında başlayan Suriye savaşı ile dünya en büyük mülteci oranına ulaşmış bulunuyor.

	 

	*Birleşmiş Milletlerin Raporu'na göre 1996 yılında zorla yerlerinden edilenlerin sayısı 37,3 milyonken 2017 Küresel Eğilimler Raporunda bu sayı 68.5 milyonu buluyor. Bu sayının 25,4 milyonunu mülteciler, 43,1 milyonunu ise ülke içinden yerinden edilmiş kişiler oluşturuyor. Ve yüzde 52'si 18 yaş altı çocuklardan oluşuyor. 178 bin 800 çocuk ise refakatsiz ve ailelerden ayrı durumda.

	 

	3.9 milyon mülteci var, 3.5 milyonu Suriyeli

	 

	Türkiye diğer ülkelere göre en fazla mülteci barındıran ülke. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) Nisan 2018 Türkiye verilerine göre Türkiye'de 3.9 milyon mülteci var.

	Mültecilerin 3.5 milyonu Suriyeli, 169 bini Afgan, 143 bini Iraklı, 35 bini İranlı, 4 bin 800'ü Somalili, 10 bin 800'ü ise diğer ülkelerden.

	 

	Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın 18 Ağustos 2018 tarihli bilgi notuna göre Türkiye'de 3 milyon 576 bin 337 Suriyeli var, bunların 222 bin 566'sı AFAD Kamplarında. Geri kalanları kendi imkânları ile yaşama savaşını veriyor.

	 

	Kamplar boşaltılıyor

	 

	Tablonun böylesine vahim olduğu durumda mültecileri siyasal çıkarlarına uygun olarak "şantaj" malzemesi haline getiren AKP hükümeti kamplarda yaşanan sorunları çözmek yerine bir kez daha mültecileri başka kamplara yerleştirme çalışmalarına başladı. Geçtiğimiz günlerde AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın, "Tüm Suriye topraklarını güvenli hale getirmeyi ve misafirlerimizin tamamının evlerine dönmelerini sağlamayı hedefliyoruz" açıklamasının ardından, Antep, Adıyaman ve Mardin'de 34 bin 180 Suriyelinin barındığı 5 geçici barınma merkezi kapatılıyor.

	 

	Suriyeliler henüz güvenliği tam olarak kontrol altına alınmayan ve çeşitli sorunları da bünyesinde bulunduran sınır bölgelerindeki kamplara yerleştirilecek. Geçtiğimiz gün, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından çadır kentlere gönderilen talimatta 23 bin 95 Suriyeli sığınmacının barındığı Antep'in Nizip, İslahiye ve Karkamış kampları ile 8 bin 627 sığınmacının yaşadığı Adıyaman ve 2 bin 458 sığınmacının bulunduğu Mardin Midyat'taki kampların kapatılacağı belirtildi.

	 

	Kapatılacak kamplardaki 34 bin 180 Suriyeli sığınmacının ise Hatay, Kilis ile Urfa'nın Akçakale, Suruç ve Ceylanpınar ilçelerindeki sınıra daha yakın olan kamplara yerleştirileceği belirtildi.

	 

	Taşıma işleminin 1 ay içerisinde yapılması planlanırken, 5 bin Suriyelinin bulunduğu Nizip konteyner kentinin bir süre daha faaliyet göstereceği belirtildi.