Gaziemir’de radyoaktif atık tepkisi: Çalışmalar durdurulsun! 2025-03-11 16:36:13     İZMİR - Gaziemir’deki eski kurşun fabrikasında bulunan radyoaktif atıkların usulsüz ve denetimsiz şekilde taşındığını belirten meslek ve ekoloji örgütleri, çalışmaların derhal durdurulmasını talep etti.   Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İzmir Temsilciliği, İzmir Tabip Odası, İzmir Barosu, Ege Kültür ve Çevre Platformu (EGEÇEP) ve İzmir Yaşam Alanları, Gaziemir’deki eski kurşun fabrikası arazisinde bulunan radyoaktif atıkların taşınmasına ilişkin bir basın açıklaması düzenledi. Fabrika önünde gerçekleştirilen açıklamada, "İzmir yaşam alanları tarafız, muhatabız" pankartı açılırken, katılımcılar "Haydi İzmir, geleceğine, havana, toprağına sahip çık" ve "Kentimizi savunuyoruz, İzmir’i savunuyoruz" yazılı dövizler taşıdı.   Açıklamaya, Karabağlar Belediye Başkanı Helil Kınay, Ünal Işık ve çok sayıda sivil toplum örgütü (STÖ) temsilcisi katıldı.    Kurumlar adına konuşan Çevre Mühendisleri Odası Temsilcisi Selma Akdoğan, kentin ortasında çevre ve halk sağlığını tehdit eden atıkların bulunduğu alanın temizlenmesi için verdikleri mücadelenin 13 yıldır sürdüğünü söyledi. Olayın yalnızca yerel değil, aslında uluslararası bir radyoaktif ve tehlikeli atık kirlenmesi sorunu olduğunu kaydeden Selma Akdoğan, "Olay, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'na da bildirilmiştir. Bugün dünyanın gördüğü en büyük nükleer facialardan biri Fukuşima Daiichi nükleer santral kazasının 14. yıldönümünde; ülkemizde nükleer santral bulunmamasına rağmen nükleer atıkların ortaya çıktığı kurşun fabrikasındaki atıkların neden bertaraf edil(e)mediğini sormak için tekrar bir aradayız"  diye belirtti.   ‘Atıklar yasadışı şekilde bertaraf ediliyor’   Atıkların yasadışı bir şekilde bertaraf edilmeye çalışıldığını dile getiren Selma Akdoğan, bu durumun İzmir Büyükşehir Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanlığı'na bağlı Kent Temizliği ekipleri tarafından belgelendiğini ifade etti. Yasadışı bir şekilde atıkların fabrika sahasının içine gömülmesi ile başlayan sürecin kontrolsüz bir şekilde devam ettiğini belirten Selma Akdoğan, "Bu noktada sahadaki çalışmaların acilen durdurulması ve temizlik için verilen yetki belgelerinin iptal edilmesini talep ediyoruz" dedi.    Yanıt bekleyen sorular   Selma Akdoğan konuşmasının devamında ise şu soruları sordu:   "*Atıkların ayrıştırılması ve taşınması sırasında ortaya çıkacak çevre ve sağlık etkilerinin önlenmesine yönelik bir çalışma yürütülmüş müdür? Çevre, işçi sağlığı ve halk sağlığı konularında alınan önlemler nelerdir?   *Alanda çalışma yapılırken, radyoaktif ve tehlikeli maddelerin araç, alet ve işçilere bulaşmasını önleyecek ve sonra temizlenmesini sağlayacak önlemler uygulanmış mıdır?   *Alanda çalışma yapılırken, tozumayı engellemek ve oluşacak olası tozumanın etkilerini bertaraf etmek için, mevzuatın öngördüğü toz kontrol önlemleri alınmış mıdır?   *Atıkları yükleyen, taşıyan ve işleyen işçiler ile operatörlere gerekli kişisel koruyucu donanım sağlanmış mıdır? Bu kişilere yeterli eğitim verilmiş midir ve güvenlikleri hangi yöntemlerle temin edilmiştir?   *Radyoaktif ve tehlikeli atıkları taşıyan araçlar uygun taşıma standartlarını karşılamakta mıdır?   *Sahada ayrıştırılan atıklar nakliye işlemine kadar hangi koşullarda bekletilmiştir, alınan önlemler nelerdir?   *Sahada doz hızı ölçümleri gerçekleştirilmiş midir? Eğer yapılmışsa, ölçümler mekânsal olarak kaç farklı noktada gerçekleştirilmiştir? Doz hızının mekânsal dağılımı nasıldır ve bu ölçümlerin koordinat bazlı sayısal sonuçları nelerdir? Ayrıca, saha dışında ve yerleşim alanlarında doz hızı ölçümleri yapılmış mıdır? Yapıldıysa hangi koordinatlarda hangi doz hızı değerleri ölçülmüştür?   *Alanda çalışan ve çalışmaları denetleyen özel kuruluşlar bünyesindeki "konusunda uzman ekiplerin" bu alandaki geçmiş deneyim ve uzmanlıkları nelerdir?   *Şimdiye kadar yapılan çalışmalar kapsamında taşıma ve bertaraf işlemleri yapılan atıkların tür ve miktar olarak dağılımı nedir?   *Atıklar hangi tesislerde ve hangi yöntemlerle bertaraf edilmiştir?   *Atıkların radyoaktif olup olmadığı, tehlikeli madde içerip içermediği hangi analiz yöntemleri ile belirlenmiştir?"