‘Tutsakların hijyen imkanına ücretsiz erişimi sağlanmalı’ 2020-03-18 13:41:55   İZMİR - İzmir’de bulunan sivil toplum kuruluşları yaptıkları ortak açıklama ile koronavirüs salgını karşısında cezaevlerinde kalan tutsaklar için acil önlem alınması, bu kapsamda hijyen malzemelerine ücretsiz erişimin, yemek düzeninin bağışıklık sistemini güçlendirecek şekilde düzenlenmesi çağrısı yapıldı.   İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi, Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) İzmir Şubesi, Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İzmir Şubesi, Ege Tutuklu ve Hükümlü Yakınları ve Aileleri ile Yardımlaşma Derneği (Ege TUHAYDER), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) İzmir Temsilciliği, İnsan Hakları Gündemi Derneği (İHGD), İMECE Dostluk Dayanışma Derneği (İMECE-Der), Hak İnisiyatifi koronavirüs (Covid-19) salgını karşısında cezaevlerindeki duruma ilişkin ortak basın açıklaması gerçekleştirdi. İHD İzmir Şubesi’nde yapılan açıklamaya kurum temsilcileri katıldı. Basın metnini İHD İzmir Şube Başkanı Zafer İncin okudu.   ‘Adalet Bakanlığı kamuoyunu bilgilendirmiyor’   Açıklamada, neredeyse tüm dünyaya yayılan koronavirüs karşısında bir takım önlemler alındığını, ancak Adalet Bakanlığı’nın yetkisi ve denetimi altında olan cezaevleri ile ilgili olarak kamuoyunu tatmin edecek nitelikte herhangi bir adımın atılmadığı dile getirildi. Cezaevlerinin kapalı kurumlar olması itibariyle kişisel alan ve hijyenin bulunmadığı kurumlar olarak salgınların yayılması için oldukça elverişli ortamlar olduğu belirtilen açıklamada, Türkiye’de cezaevlerinde kapasitenin çok üstünde nüfus bulunduğu kaydedildi.   Kapalı kurumlarda virüsün yayılmasının ciddi tehditler yaratabileceğine işaret edilen açıklamada, “Hapishanelerdeki mahpusların ve hapishane personelinin, mahpus yakınlarının ve avukatların sağlık sorununun bir halk sağlığı sorunu olduğu göz önünde bulundurularak ilgili kamu kurum ve kuruluşların burada gerekli önlemleri almaları gerekmektedir” denildi.   ‘Gerekli önlemler alınmıyor’   Ege bölgesindeki bazı cezaevi görüşmelerinde tutsakların verdiği bilgiye göre malta ve havalandırmaların dışında koğuşlara ilaçlama yapılmadığını, dezenfeksiyon sağlayacak hijyen malzemelerini de kantinden kendilerinin karşılaması gerektiğinin söylendiği aktarılan açıklamada şunlar ifade edildi: “Tüm sosyal aktiviteleri ve etkinlikleri salgın gerekçesi ile durdurulmuştur. Mahpusların yemekleri ile ilgili herhangi bir düzenleme yapılmamış, bağışıklık sistemini güçlendiren besinler gözetilmemiştir. Kadın cezaevinde ağırlaştırılmış müebbet cezasının infaz edildiği tekli odaların koridorları dahi ilaçlama ya da dezenfekte edilmemiştir. Mahpusların ateş ölçümü dahil hiçbir kontrolleri yapılmamıştır.”   Cezaevlerinde insan onuruyla bağdaşır şekilde önlemlerin alınmasını ve hak ihlaline yol açmayacak şekilde uygulanması gerektiğini ifade edilen açıklamada, alınması gereken önlemler ise şu şekilde sıraladı:   “* Koronavirüs (Covid-19) ile ilgili bütün kaynaklarda virüsün yayılmasını engellemek için kişisel hijyeni sağlamanın önemine dikkat çekilmektedir. Hapishanelerde mahpusların sağlıklarının korunabilmesi, bulundukları alan ve kendi kişisel temizliklerini sağlayabilmeleri için, acilen temizlik malzemelerinin kendilerine ücretsiz verilmesi sağlanarak parası olmayan mahpusların da temizlik ürünlerine erişimi sağlanmalıdır. Hapishanelerde de çevresel ve kişisel hijyenin sağlanması için gerekli önlemleri almak hastalığın yaygınlaşmasını önlemek için azami özen göstermek hapishane idarelerinin ve devletin temel sorumluğudur.   * Hapishanelerdeki banyo, tuvalet gibi ortak alanların her gün dezenfekte edilmesi,   * Risk grubunda bulunan mahpusların kalabalık koğuşlarda tutulmaması, kapasitesi az olan ve daha fazla önlem alınmış olan koğuşlarda tutulması,   * Sağlık çalışanları için alınan önlemlerin tüm hapishane çalışanları için de alınması, özellikle risk grubunda olan çalışanlar olmak üzere maksimum önlemlerin alınması,   * Mahpuslara besin ve vitamin takviyesinin yapılması,   * Kurumda düzenli ve yeterli sayıda sağlık personelinin bulunması (sayının arttırılması),   * Tüm mahpus, hapishane çalışanı ve yakınları için testlerin hızlı ve güvenilir şekilde yapılabilmesi için gerekli önlemlerin alınması,   * Görüşlerin yapıldığı alanlarda önlemlerin artırılması, alanların sıklıkla dezenfekte edilmesi, mahpusların görüş haklarını ihlal etmeyecek önlemlerin hızla alınması,   * Hastanelerin, özellikle hapishanelere yakın yerlerde bulunan hastanelerin, mahpuslara hizmet vermek için gerekli önlemleri alması,   * Mahpusların hastanelere ring araçlarıyla değil; daha hijyenik ve sağlığa uygun araçlarla taşınması,   * İnfaz kanununun 16’ncı maddesi uyarınca sağlık sebebiyle infaz ertelemeye başvurmuş olan hasta mahpusların dosyalarının hızla incelenmesi ve acilen hapishane dışında tedavi olanaklarının sağlanması,   * Mahpusların iletişim araçlarına erişimlerindeki kısıt da hesaba katılarak mahpusların salgın ve bundan nasıl korunacakları konusunda bilgilendirilmeleri,   * Hapishane içine girecek herkesin uyması beklenen hijyen kurallarının oluşturulması ve ilgili kişilerin konu hakkında bilgilendirilmeleri,   * Sağlık gerekçesiyle alınacak önlemlerin mahpusların temel haklarını ihlal etmeyecek şekilde ve makul ölçülerde alınmasına özen gösterilmesi.”