DEM Parti’den Riha’daki cezaevleri için acil inceleme çağrısı 2025-08-14 14:27:59     ANKARA - DEM Parti’li Dilan Kunt Ayan, Urfa T Tipi Cezaevlerinde hasta tutsakların tedaviye erişemediğini, keyfi tahliye engelleri ve kültürel hak ihlalleri yaşandığını belirterek, Meclis’i acil inceleme ve müdahaleye çağırdı.   Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Riha Milletvekili Dilan Kunt Ayan, Ağustos ayında Şanlı Urfa 1 ve 2 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevlerinde yaptığı ziyaretler sonucunda ve son dönemde basına yansıyan haberlerde yer verilen benzer uygulamalara dair Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’na başvuruda bulundu.    Dilan Kunt Ayan, başvuru dilekçesinde, “Temel insan haklarından olan sağlık hakkına erişim konusunda da sistematik sorunlar mevcuttur. Doktor sevkleri uzun süreler boyunca yapılmamakta, hasta mahpuslar tedavi imkanına ulaşamamaktadır. Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) Urfa Şubesi tarafından yapılan açıklamalarda, ağır hastalıkları olan tutukluların dahi yalnızca ilaçla idare edilmeye çalışıldığı, örneğin Şehriban Mimkara’nın uzun süredir gerekli tedaviye ulaştırılmadığı belirtilmiştir.   Hasta tutsaklara dikkat çekti   Anayasa’nın 56. Maddesi, devletin herkesin sağlığını koruma yükümlülüğünü düzenlemektedir. Yine 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 6. Maddesiyle, infazın insan onuruna saygılı yürütülmesini, 16. maddesi ise hasta hükümlülerin tedavisinin sağlanmasını zorunlu kılmaktadır. Bu yasal sorumluluklar ve temel insan hakları ilkeleri esas alındığında, mahpusların sağlık hakkı ve insanca yaşam koşullarının devletin yükümlülüğünde olduğu; gerekli önlemlerin alınmasının kurum idaresi ve Bakanlığın sorumluluğunda olduğu aşikardır” ifadelerini kullandı.    İGK kararlarına değindi    Urfa T 1 ve T 2 cezaevlerinde İdari Gözlem Kurulları’nın  (İGK) yapısına ve işleyişine dikkat çeken Dilan Kunt Ayan, dilekçenin devamında şunları belirtti: “İdari Gözlem Kurulları, mahkeme veya yargılama mercii olmamalarına rağmen, keyfi ve soyut değerlendirmelerle tahliyeleri engellemeye devam etmektedir. Suat Berlik, Ayhan Bayar ve İrfan Kiper isimli siyasi tutukluların, düşünce ve kanaat açıklamaya zorlanarak şartlı tahliyelerinin engellenmesi; Aynur Şahin ve Şehriban Mimkara’nın denetimli serbestlik başvurularının somut gerekçe olmaksızın reddedilmesi, bu kurulların yetkilerini aşan, hukuka aykırı uygulamalara örnektir. Bu kararlar yalnızca mahpusların tahliye hakkını ihlal etmekle kalmayıp, aynı zamanda açıkça görevi kötüye kullanma suçu niteliği taşımaktadır.   Basına yansıyan bilgilere göre, Urfa T Tipi Cezaevlerinde siyasi mahpuslar 2024 yılından bu yana şartlı tahliye hakkı olmasına rağmen bu haktan yararlanamamakta; keyfi koğuş baskınları, haksız disiplin cezaları ve soruşturmalarla sürekli baskı altında tutulmaktadır. Kürtçe şarkılar eşliğinde halay çekilmesi ’propaganda’ iddiasıyla soruşturma konusu yapılmış; Aram Yayınları’ndan gelen kitaplar hiçbir gerekçe sunulmadan toplanmıştır.   Tüm bu bulgular ve incelemelerde tespit ettiğimiz bilgiler çerçevesinde, Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’nun; Urfa T 1 ve T 2 Ceza İnfaz Kurumu’ndaki;   *Barınma, sağlık, fiziki ve hijyen koşullarının iyileştirilmesi,   *Hasta mahpusların ivedilikle hastanelere sevk edilmesini ve tedaviye erişimlerinin sağlanması,   *İdari Gözlem Kurulları’nın yetkilerini aşan keyfi tahliye engellemelerine son verilmesi,   *Kültürel faaliyetler ve ifade özgürlüğü üzerindeki baskıların kaldırılması,   *İşkence ve kötü muamele iddialarının etkin biçimde soruşturulmasını sağlayacak adımları atması amacıyla,    Urfa T Tipi Ceza İnfaz Kurumu’na yerinde ziyaret düzenlemesi, gerekli incelemeleri ve tespitleri yaparak raporlaması, tespit edilen eksikliklerin giderilmesi ve hukuka aykırı uygulamaların sona erdirilmesi için bütünlüklü, etkili ve acil adımlar atması gerekmektedir.”