HABER MERKEZİ - Sağlığı korumak için dört ana besin grubunun günlük olarak tüketilmesi gerektiğini vurgulayan Diyetisyen Ayşe Korkmaz, ayrıca kişiye özel olarak düzenlenmiş beslenme planına ihtiyaç olduğuna dikkat çekiyor. 

 

Sağlığı korumak ve yaşam kalitesini yükseltmek için vücudun gereksinimi olan besin öğelerinin yeterli miktarlarda ve uygun zamanlarda alınması büyük önem taşıyor. Yeterli ve dengeli beslenmenin sağlığın temelini oluşturduğunu söyleyen Bayındır İçerenköy Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü'nden Diyetisyen Ayşe Korkmaz, kısa ya da uzun vadede sağlığa zarar vermeyecek ve sürdürülebilir olacak bir beslenme şeklinin benimsenmesi gerektiğinin altını çiziyor.

 

Devamlılığı olan bir beslenme planı 

 

Sağlıklı beslenme, cinsiyet, yaş, boy, kilo, sağlık durumu, fiziksel aktivite, kullanılan ilaçlar gibi faktörlerin dikkate alınarak, kişiye özel olarak düzenlenmiş beslenme planı olarak ele alınıyor. Devamlılığı olan bir beslenme planı uygulamak ise en önemli nokta olarak karşımıza çıkıyor. Günlük beslenme planı yaparken, dört yapraklı yonca modeli de denilen dört besin grubunun beslenme planının içinde olması gerektiğini belirten Ayşe bu besin gruplarını şu şekilde sıralıyor: 

 

“*Süt ve türevleri: Günlük kalsiyum alımı için günde 2 porsiyon (500 g) tüketilmesi gerekiyor (kişide süt ve süt ürünleri grubunun kısıtlanması gereken bir sağlık sorunu olmadığı durumlarda). Ayrıca çocukluk, gebelik gibi dönemlerde alınması gereken miktar 2 katına kadar çıkabiliyor.

 

*Ekmek ve türevleri: Günlük enerji ihtiyacının karşılanması için gün içinde belli ölçülerde ekmek ve/veya ekmek yerine geçen besinlerden almak gerekiyor. Ayrıca günlük posa tüketimi için önemli olan bir besin grubudur. Burada önemli olan nokta tüketilen besin tercihidir. Örneğin, karabuğday, yulaf, tam buğday ve ürünleri gibi besinler tercih edilmelidir.

 

*Et çeşitleri: Günlük protein ihtiyacının karşılanması için hayvansal/bitkisel protein kaynaklarını tüketmek oldukça önemli. Günlük tüketilmesi gereken miktar bireysel olarak farklılık gösteriyor. Örneğin, yaş, hastalık durumu, egzersiz düzeni gibi. Et grubunu gereken miktardan fazla tüketmek ileri zamanlarda sağlığı olumsuz yönde etkileyebiliyor.

 

*Sebze-meyve çeşitleri: Günlük vitamin, mineral ve posa alımı açısından önemli olan bir besin grubudur. Kısıtlanması gereken bir sağlık durumu yoksa günde 5-8 porsiyon tüketilmesi gerekiyor. Özellikle içinde bulunduğumuz pandemi sürecinde, bağışıklığın güçlendirilmesi için önem taşıyor. Günlük posa tüketimi açısından önemli bir besin grubu olduğu unutulmamalı.”

 

Su tüketilmeli 

 

Gün içerisinde yeterli ve dengeli bir şekilde beslenmenin önemini vurgulayan Ayşe, “Gün içindeki öğün sayısına da dikkat etmek gerekiyor. Günde kaç öğün bir beslenme planı uygulanması gerektiğini belirlemek kişisel farklılıklara, sağlık durumuna göre değişiklik gösterebiliyor” diyor. Ayşe, ayrıca günlük su tüketiminin de yeterli ve dengeli beslenme kadar sağlık için önem taşıdığını, sıvı kısıtlaması gereken bir durum yoksa günlük olarak kilo başına 30 ml su tüketilmesi gerekliliği üzerinde duruyor. 

 

Hazır gıdalar kalori alımına sebep oluyor

 

Dört ana besin grubu dışında tüketilen bazı ürünlere de dikkat çeken Ayşe, özellikle şeker ve şeker ilave edilmiş ürünler, yağ ve yağlı besinler, hazır paketli gıdalar, tuz ve alkol gibi ürünler, kontrolsüz bir şekilde tüketilmesinin gereksiz kalori alımına sebep olabildiğini, sağlık üzerinde olumsuz etkiler yaratabildiğini dile getiriyor. 

 

Sık sorulan sorulardan bazıları ve yanıtları şunlar: 

 

“*Kan sulandırıcı ilaç kullanıyorum. Nasıl bir beslenme planı uygulamalıyım?

 

Yeşil yapraklı olan sebzeler haftada 1-2 kez, az miktarlarda tüketmelidir. Ayrıca karışık bitki çaylarından uzak durulması da iyi olacaktır.

 

*Zayıflamak için bitki çayı işe yarar mı?

 

Tek başına hiçbir bitki kilo verilmesini sağlamaz. Bu gibi iddiası bulunan çayların içinde yasaklı olan kimyasal maddeler bulunmaktadır.

 

*Aralıklı oruç hakkında ne düşünüyorsunuz?

 

Kişinin içinde olduğu sağlık durumu, günlük beslenme alışkanlıklarına göre arada bir yapılabilecek bir beslenme şeklidir ancak bir diyetisyen tarafından kişiye özel düzenlenmelidir.

 

*Diyaliz hastasıyım. Ne kadar protein almalıyım?

 

Kilo başına ne kadar protein alması gerektiği hesaplanmalı ve her diyaliz sonrasında gerekirse kan değerlerine göre yeniden düzenlemelidir.

 

*Dönem dönem kabızlık çekiyorum. Beslenmemde nelere dikkat etmeliyim?

 

Öncelikle günlük su ve posa alımının ne kadar olduğuna bakılması gerekmektedir. Buna rağmen devam ediyorsa uygun bir probiyotik takviyesi kullanılabilir.

 

*Kahvaltıda çocuğuma mısır gevreği yedirebilir miyim?

 

Şeker ilavesi olduğundan, bu gibi ürünleri önermemekteyiz.”