Ateşin sırrı: Newroz (2)
- 09:01 17 Mart 2024
- Dosya
Rahşan Demirel: Kendimi Newroz yapıyorum
HABER MERKEZİ - Kurdistan’da başlayan serhıldanların metropollere taşınmasının kıvılcımını 1992’de Kadifekale’de yakan Rahşan Demirel, “Kendimi Newroz yapıyorum” sözleri ile Kürt halkının özgürlük mücadelesini yeni bir aşamaya taşıdı.
Kürt halkının tarihinde farklı bir yere sahip olan Newroz, günümüzde kitleselleşen ve evrenselleşen bir içerikle dünyanın birçok yerinde halklar tarafından kutlanıyor. Newrozları özgürlük mücadelesinde ısrarın zirveye çıktığı bir gün haline getirenlerse Kürt kadınlar oldu. 12 Eylül faşizmine karşı Mazlum Doğan’ın zindanda 3 kibrit çöpü ile yaktığı Newroz ateşi, 1990 yılının Newrozu’nda Amed Surları’nda Zekiye Alkan ile halka taşırılan, halklaşan bir mücadelenin mesajını verdi.
Kitleselleşen, halklaşan mücadeleye karşı 90’lı yıllarda devletin verdiği cevap ise, göçertme, köy boşaltmalar ve sürgün dayatmaları oldu. Ancak Mazlumlar ve Zekiyelerle verilen mesaj yerini bulmuş mücadelenin daha güçlü sahiplenilmesi ve gidilen her yeri mücadele ve Newroz alanlarına dönüştürme gerçekleşir. Ne sürgünler, ne baskılar, ne yasaklar Newroz ateşinin daha gür yanmasını önleyebilir. Bunun öncülüğünü de Kürt kadınlar ve gençler yapar.
İşte bunlardan biridir Rahşan Demirel. 15 Ağustos 1975 tarihinde Mêrdîn’in (Mardin) Nisêbîn (Nusaybin) ilçesinde dünyaya gelen Rahşan, daha 1 yaşında iken sürgüne maruz kalır. Ailesi, devletin baskılarından kaynaklı köyünü terk etmek zorunda kalır. İzmir’de sürgünde büyüyen Rahşan ve ailesi olanaklar el verdiğince Kurdistan ile bağını koparmaz. Kurdistan’da 90’lı yıllarda yaşanan gelişmeleri yakından izler, takip eder.
Renklere tutkusu
Bir de renk tutkusu vardır Rahşan’ın. Sarı, kırmızı, yeşil… Aldığı her giyside, kıyafette özellikle buna dikkat ettiğini ve bu renkleri tercih ettiğini söyler ailesi, yakınları. Hatta bir de bu renklerden dolayı okulda öğretmenin ona vurduğu söylenir.
Kurdistan’da serhildanlar dönemi
Dönem Kurdistan’da Kürt kadınlar öncülüğünde başlayan serhildanlar dönemidir. Başta Nisêbîn olmak üzere özgürlük mücadelesi halklaşmaya başlar. Zekiye, Amed surlarında bedenini ateşe vererek Newroz’a farklı bir değer katmıştır. Mücadelenin Kürtlerin göçertildiği metropollere de yayılması için bir kıvılcım yakılır bu süreçte. Bu kıvılcımın yakıldığı yer de İzmir’in Kadifekalesi’dir. Kıvılcımı yakan da Rahşan’dır. Metropollerin canlanması, metropollerdeki Kürtlerin mücadeleye katılması gerektiğini, suskunluğun nedenini Rahşan, "Cizre'de halkımızı katlediyorlar. Kürtleri öldürüyorlar. Biz niye bir şey yapmıyoruz, anne?" sözleri ile dile getirir annesine.
Serhıldanlar metropollere taşındı
Kurdistan’daki serhıldanlar, yasaklara rağmen Newroz ateşlerinin yakılması Rahşan’ın arayışını derinleştirir. Ve yıl 1992’dir. Dönemin yetkililerinin yasak açıklamalarına rağmen Nisêbîn, Cizîr, Şirnex Newroz’u kutlar. Rahşan da bulunduğu yerden Newroz’u Mazlum ve Zekiye’den devraldığı mesajla kutlar. 22 Mart 1992 sabahı evden çıkarak Kadifekale’ye yönelir. Arkasında da bir karton üzerine şu notu bırakarak: "Ben kendimi Newroz yapıyorum Kadifekale' de. Cizre, Mardin ve Nusaybin'in cevabını vermek zorundayım. Bana sahip çıkın. İsmet Sezgin'e haber veriyorum Newroz kutlanacak… Lastikle olmazsa bile, canımızla kutlanacak!"
Ve 17 yaşındaki Kürt kızı Rahşan, serhıldanlar dönemini metropollere taşıyan “kendini Newroz yapan” Rahşan olur. Artık Zekiye’nin meşalesi Kadifekale’de de yanmıştır sönmemek üzere….
Yarın: Daha büyük ateşler yanacak: Ronahi-Berivan