17 Mayıs 1987: Kadınlardan ‘Dayağa Karşı Dayanışma Yürüyüşü’

  • 09:16 17 Mayıs 2022
  • Tarihte Bugün
İstanbul’da 12 Eylül askeri darbesi sonrası ilk izinli, kitlesel kadın yürüyüşü olan “Dayağa Karşı Dayanışma Yürüyüşü” yapıldı. Eylem Kadıköy iskeleden başladı, Yoğurtçu Parkı'ndaki mitingle devam etti. 
 
Yürüyüşü, Feminist ve Kaktüs dergilerinden kadınlar, Ayrımcılığa Karşı Kadın Derneği’ni kurma hazırlığı yapan kadınlar ve bağımsız feministler örgütledi. Aile içi şiddete, dayağın meşrulaştırılmasına karşı düzenlenen 17 Mayıs eylemi, sadece kadınların düzenlediği ve katıldığı ilk yürüyüş oldu.
 
Yürüyüşün nedeni Çankırı’da Mustafa Durmuş adlı bir hakimin, dayak nedeniyle boşanmak isteyen bir kadının davasını, “Kadının sırtından sopayı, karnından sıpayı eksik etmemeli” diyerek reddetmesiydi. Kadınlar erkek şiddetinin toplumda nasıl meşru görüldüğünü örnekleyen bu karara karşı önce protesto telgrafları çektiler, adliyelere toplu gidip dava dilekçeleri verdiler. Bu karara ve dayağı meşru sayan sisteme karşı mücadele genişledi ve bir miting yapma fikri olgunlaştı. Anneler Günü'nde yapılması planlanan "Dayağa Karşı Dayanışma Yürüyüşü", valilik engeliyle Anneler Günü'nden bir hafta sonra, 17 Mayıs’ta gerçekleşti. Mitinge katılan yaklaşık 2 bin 500 kadın, “Dayağın çıktığı cenneti istemiyoruz”, “Haklı dayak yoktur”, “Dayak aileden çıkmadır” dediler ve kadınları, dayağa karşı dayanışmaya çağırdılar.
 
Tarihte bugün yaşanan gelişmelerden bazıları şöyle:
 
1995: İnsan Hakları Derneği 1995'ten itibaren her yıl 17-31 Mayıs tarihleri arasındaki dönemi “Kayıplar Haftası” olarak anıyor.   İHD'nin temel kuruluş nedenlerinden birini oluşturan “Kayıplar” sorununu her yıl gündeme getirerek kayıpların soruşturulmasını ve sorumluların bulunarak yargı önüne çıkarılmasını sağlamak.
 
2017: Roxcy O'Neal Bolton, Amerikalı feminist sivil ve kadın hakları aktivisti Mississippi'de Duck Hill'de doğdu. Roxy, 1966'da Florida'da Miami Kadınlar Şefi ve 1969'da Ulusal Başkan Yardımcısı olarak görev yapmış ayrıca Florida Kadın Örgütü'nün kurulmasına yardımcı olmuştur. 1969'da birçok mağazanın ayrı bir "erkek" bölümünde tutulduğu pratiğe başarıyla meydan okudu. Evsiz kadınlar için bir Kadın Sığınağı olan Tehlike Altındaki Kadınlar’ın kurucusudur. 1974'te Miami'de bulunan ülkedeki ilk Tecavüz Tedavi Merkezi'ni kurdu, daha sonra buranın adı 1993 yılında Roxcy Bolton Tecavüz Tedavisi Merkezi olarak değiştirildi.
 
5 yıl önce bugün Florida'daki Coral Gables'deki evinde 90 yaşındaki kalp yetmezliği nedeniyle hayatını kaybetti.