12 Mayıs 1974: Leyla Qasım idam edildi

  • 09:07 12 Mayıs 2022
  • Tarihte Bugün
 
Leyla Qasım,  Baas rejimi tarafından 12 Mayıs 1974’te idam edildi. 
 
Cesareti, direnişçi özelliğiyle dilden dile dolaşan ve bugün binlerce kadına adını miras bırakan Leyla Qasım, 1952 yılında Irak’ta İran sınırına yakın olan Xaneqîn kentinde doğdu. Baas rejiminin Kürt halkına yönelik saldırılarına karşı halkın sesini dünyaya duyurmak isteyen Leyla, uçak kaçırma eylemi planlar ve bu esnada yakalanırlar. Hapishanedeyken işkence ve insanlık dışı uygulamalara tabi tutulan Leyla, hiçbir şekilde boyun eğmeyerek Kürt özgürlük hareketine daima sadık kalacağının mesajını verir. Leyla, kısa süren düzmece bir yargılama sonrasında idama mahkum edilir. Leyla ve arkadaşları Baas rejimi tarafından 12 Mayıs sabahı idam edilir. 
 
Tarihte bugün yaşanan diğer önemli gelişmelerden bazıları şu şekilde: 
 
1897: Finlandiyalı yazar ve aktivist Minna Canth, ailesinin dükkanını yönetirken, yazmaya başlar. Yazarın çalışmaları, özellikle kadınların özlemlerinin ifade edilmesine ve gerçekleştirilmesine izin vermenin zıt olduğunu düşündüğü bir kültür bağlamında kadın hakları meselelerini ele alıyor. “İşçinin Karısı” ve “Papazın Ailesi”  en iyi bilinen oyunları olan Minna’nın “Anna Liisa” oyunu filmlere ve operalara uyarlandı. Minna, kendi zamanında, fikirleri ile zamanının fikirleri arasındaki eşzamanlılık ve kısmen de kendi bakış açısına olan güçlü savunuculuğu nedeniyle tartışmalı bir figür haline geldi. Minna, 124 yıl önce bugün hayata veda etti. 
 
1925: Amy Lawrence Lowell, klasik değerlere dönüşü destekleyen bir imgesel okulun ABD’li şairiydi. 96 yıl önce hayata veda eden Amy, ölümünden bir yıl sonra Pulitzer Şiir Ödülü’nü kazandı. 
 
1965: Hemşirelerin topluma yaptıkları katkılarından dolayı Florence Nightingale’in doğum günü olan bugün Uluslararası Hemşireler Günü olarak kutlanıyor. 
 
1994: İngiliz kimyager Dorothy Mary Crowfoot Hodgkin, X ışının yapısını belirlemek için biyomoleküllerin, yapısal biyolojide önemli bir araç olmasında öncülük etti. Dorothy, daha önce Edward Abraham ve Ernst Boris Chain tarafından tahmin edilen penisilinin yapısının doğrulanması ile 1964’te Nobel Kimya Ödülü’nü kazanan üçüncü kadın oldu. 
 
2014: Binlerce İranlı kadın, başı açık fotoğraflarını sosyal medyada paylaşarak kamusal alanda örtünmeyi zorunlu kılan yasaları protesto etti. İranlı kadın gazeteci Masih Alinejad’ın açtığı facebook sayfasına, kadınların parklarda, sahilde, sokaklarda çektiği başörtüsüz görüntüler yağdı. Sayfa, on gün gibi kısa bir süre içerisinde 130 bin kişi tarafından beğenildi. Kadınlar fotoğraf altlarına yaptıkları yorumlarda, “Rüzgârı ve güneşi saçlarımızda hissetmek istiyoruz” diye yazdılar. Kampanyayı başlatan Masih'e göre, başörtüsü takıp takmamak kadınların seçimine bırakılmalı.
  
2020: Tevgera Jinên Azad (TJA) aktivisti Newal Paçal Adana’da geçirdiği beyin kanaması sonucu yaşamını yitirdi. Adana’dan Batman’a getirilen Newal’in cenazesi Petrol (Tılmız) Mezarlığı’na defnedildi.