Fransa-İngiltere savaşında ülkesini savunan Jeanne d’Arc, bugün doğdu.

 

Tarihte 6 Ocak günü yaşanan kimi önemli olaylar şunlar:

 

1412: Fransa’nın bağımsızlığı için erkek kılığında savaşan ve bu yüzden yakılarak katledilen Jeanne d'Arc doğdu. İngiltere ile Fransa arasında 1337-1453 arasında devam eden savaşın içinde doğan Jeanne d’Arc, 16 yaşında evinden kaçtıktan sonra kadın olması savaşması için bir engel olduğundan erkek kılığına girdi. Kral 4. Charles’ın onayını aldıktan sonra savaşa katılan Jeanne, Orléans Kuşatması’nda önemli rol oynadı. Jeanne d’Arc, 1431'de, İngilizlerle müttefik olan bir Fransız soylu grubu tarafından yakalandı, İngilizlere teslim edildi. Yandaş bir engizisyon mahkemesinde “erkek kıyafetleri giyerek savaşan bir kafir” olarak yargılandı. Jeanne d’Arc, 30 Mayıs 1431’de Rouen’da halkı önünde, yakılarak katledildi.

 

1907: Avrupa’nın ilk kadın doktoru Maria Montessori tarafından ilk çocuk okulu Casa dei Bambini açıldı. 

Aynı zamanda bir kadın hakları aktivisti olan Maria, 1896’da Berlin’de toplanan uluslararası kadın konferansına İtalyan delegesi olarak katıldığında 26 yaşındaydı. Berlin’den sonra 1900’de Londra Konferansı’nda da çalışan altı milyon İtalyan kadın adına kürsüdeydi. 1933’te Naziler, Maria’nın tüm malzemelerini ve yayınlarını yaktı. 1934’te Mussolini faşizmine muhalefetten dolayı İtalya’dan ayrılmaya zorlandı. 1936’dan itibaren İspanya, Hollanda ve Hindistan’da bir dünya vatandaşı olarak yaşadı. Maria, 1952’de Hollanda’da bir sahil kasabasında yaşamını yitirdi.

 

1946: Vietnamlı kadınlar seçme ve seçilme hakkını kazandı.

 

2006: Zapatistaların efsanevi komutanı Kumandan Ramona yaşamını yitirdi. Meksika dağlarında Maya Kızılderili kabilesinde doğan Ramona ilk önce, yaptığı nakış işlerini turistlere satarak geçimini sağladı. Emeğin gaspının, adaletsiz düzenin mücadele vermeden değişmeyeceğini gören Ramona için bu farkındalık yeni bir dönemin başlangıcı olur. Zapatistalar, 1 Ocak 1994 günü ana yurtları Chiapas’ı almak için taarruza başlattığında en önünde yürüyen isimlerden biri de Kumandan Ramonadır. Kısa boyu nedeniyle adı “Küçük Devrimci”ye çıkan Ramona örgüt içindeki kadın erkek eşitsizliğine de itiraz eder. Ramona, Zapatista Ulusal Kurtuluş Örgütü’nü (EZLN) yöneten Gizli Devrimci Yerel Komitenin yedi kadın komutanından biri olan Ramona, Yerli Halklar Ulusal Kongresi’ne katıldığında bütün kadınlar onu “Hepimiz bir Ramonayız” sloganlarıyla karşılar.  

 

Emeği ve mücadelesi büyük iz bırakan Komutan Ramona’yı cenazesinde “Zapatista’nın kalbi” olarak nitelendiren Zapatista lideri Marcos, şu sözlerle uğurlar: “Dünya, kendisi için gerekli kadınlardan birini, Meksika, ihtiyacı olan savaşçı kadınlardan birini ve biz, kalbimizin bir parçasını kaybettik.”

 

2014: Rojava'da “Demokratik Özerklik” kanunlarını hazırlamakla görevlendirilen Kurucu Meclis, Anayasa olarak nitelendirilen Toplumsal Sözleşme’yi onayladı. Kurucu Meclis Başkanlık Divanı toplumsal sözleşmenin tüm kantonlar için geçerli olacağını açıklarken, sözleşmede kadınları kapsayan genel eşitlik ve cinsiyet kotası gibi maddeler yer aldı. Sözleşmede ayrıca “Kadınların siyasi, toplumsal, ekonomik, kültürel ve her türlü yaşam hakkı vardır (güvence altına alınır)” ve “Kadınlar, özsavunma ve her türlü cinsiyet ayrımını kaldırma, reddetme hakkına sahiptir” şeklinde maddeler bulunuyor.

 

2015: Diyarbakır'da yaşayan Hollandalı gazeteci Frederike Geerdink, "örgüt propagandası yapmak" iddiasıyla evine baskın yapılarak gözaltına alındı. Frederike, Twitter hesabından baskını paylaştı. Sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle suçlanan Frederike, sorgusunun ardından akşam saatlerinde serbest bırakıldı.

 

2015: Şengal Direniş Birlikleri'nde DAİŞ’e karşı mücadele eden YBŞ'li Êzidî kadınlar yaptıkları toplantının ardından ayrı örgütlenme kararı aldı. YPJ-Şengal ismiyle özgün örgütlenme kararı alan Êzidî kadınlar, "Kadın özgürlük mücadelesini yükseltmek ve 2-3 Ağustos'ta yaşanan fermanda kaçırılan, esir alınan, kızların özgürlüğünü sağlamak için mücadele etmek" gibi kararlar aldıklarını duyurdu.

 

2016: Şırnak’ın Silopi ilçesinde 4 Ocak günü üç siyasetçi Kürt kadın Sêvê Demir, Pakize Nayır ve Fatma Uyar’ın katledilmesi pek çok ilde protesto edildi. İstanbul’da Barış İçin Kadın Girişimi, Ankara’da Ankara Kadın Platformu, Antalya’da HDP Kadın Meclisi ve HDK Kadın Koordinasyonu, Mersin’de Mersin Kadın Platformu, eylem ve açıklamalar gerçekleştirdi.

 

2016: Almanya'nın çeşitli kentlerinde yılbaşı gecesi meydana gelen toplu taciz olaylarının yarattığı öfke büyüyor. Tepkilerin hedefinde olayı hasıraltı etmeye çalışmakla suçlanan siyasiler ile medya var.

 

Almanya'nın Köln kenti başta olmak üzere ülkenin birçok kentinde yılbaşı kutlamaları sırasında çok sayıda kadın tacize uğradı. Yaşanan taciz olaylarının ardından birçok kentte eylemler gerçekleştirildi. Eylemlerde “tacizi hasıraltı etmeye çalışmakla suçlanan siyasiler ile medyaya” tepki gösterildi.

 

2016: Diyarbakır'ın Yenişehir ilçesinde bulunan evinin balkonuna çıkan öğretmen Mevlüde Ketani başından vuruldu. Mevlüde Dicle Üniversitesi (DÜ) Tıp Fakültesi Hastanesi’ne kaldırıldı. 

 

2016: Gıda markası Pınar, “kadınlara özel” “Pınar Pink” meyve suyunu satışa çıkardı. Meyve suyu tanıtım afişinde pembe rengin kullanılması ve ürün paketine çanta sapı eklenmesi tepki çekti. Cinsiyetçi üretimi ve ürünün kadınlara özel olmasını ürün içeriğinde B6, B12 ve B1 vitaminleri ile biotin, melisa özleri bulunması” şeklinde açıklayan şirkete Erktolia yanıt verdi: "Erkeklerin de sindirim ve sinir sisteminden, beyin ve saçtan mahrum olmadığını hatırlatmak istiyoruz. İçerisindeki bu vitamin ve biotin özellikleri ile bir meyve suyu katiyen kadınlara özel olamaz.” 

 

2019: Fransa’da yüzlerce sarı yelekli kadın Paris’in Bastille Meydanı’nda toplandı. “Macron istifa” sloganları atan ve meydanı çembere alarak yolu trafiğe kapatan kadınlar République Meydanı’na yürüdü. Kasım ayında akaryakıt zammına ve kötü ekonomik koşullara tepki olarak başlayan eylemlerde kadınların özgün talepleri de dillendirildi. 

 

2019: Bangladeş’te yüzde 70’i kadın olan binlerce tekstil işçisi greve çıktı. Grev kararı, asgari ücrete yapılan zammın tekstil patronları tarafından ödenmemesine ve zamlardaki eşitsizliğe karşı alındı. Çin’den sonra dünyada hazır giyim piyasasında ikinci sırada yer alan ve 4500 fabrikada 4 milyon işçinin çalıştığı Bangladeş’te, sektörün yüzde 70’i kadınlardan oluşuyor. Asgari ücret ise sadece 95 dolar.