Tarihte adı geçmeyen Zilan Katliamı 89’uncu yılında

  • 13:11 13 Temmuz 2019
  • Tarihte Bugün
HABER MERKEZİ -  Tarihte adı geçmeyen, yaşanmış en büyük katliamlardan biri olan Zilan Katliamı’nın üzerinden 89 yıl geçti. 
 
Tarihte yaşanmış en büyük katliamlardan biri olan “Zilan Katliamı” 13 Temmuz 1930 tarihinde Van’ın Erciş ilçesinde yer alan Zilan Deresi bölgesinde (Geliyê Zilan) yaşanır. Katliamda 44 köy ateşe verilerek, binlerce kişi katledildi. Resmi tarihte yer verilmeyen bu katliam, halkın ‘Zilan Katliamı’ olarak adlandırdığı olay 1926’da Biroyê Haskê Teli’nin (İbrahim Ağa) Ağrı Dağı’nda devlete başkaldırmasıyla başladı. 
 
Köylerde katliam
 
Lübnan’da kurulan Xoybun örgütü, 1929’da isyana müdahil olur. Dağınık şekilde savaşan isyancıları toparlaması için Xoybun, Berzenci Aşireti’ne mensup Seyid Resul’ü Zilan Deresi’ne (Geliyê Zilan) gönderir. Seyid Resul, beraberindeki 400 kişilik grubuyla Erciş’i kuşatır. Uzun süren çatışmalar neticesinde geri çekilen isyancılar İran’a geçer. Bunun üzerine Erciş’te yüzbaşı olarak görev yapan Derviş Bey, müfrezesini alarak Zilan Deresi’ni ablukaya alır.
 
Binlerce kişi toplu bir şekilde makineli tüfeklerle taranıp katledilir. Sağ kalanlar da sürgün edilir. Köylülerin hayvanlarına ve diğer malvarlıklarına ise el konulur. Cenazelerin altından sağ çıkan ya da kaçıp hayatını kurtaran köylüler, uzun süre kaçak yaşamak zorunda kalır. Zilan Katliamı’nda yaşamını yitirenlerin sayısı 15 bin olarak gösterilse de, dönemin tanıkları ve kimi farklı kaynaklar gerçek sayının 40 binden fazla olduğunu iddia ediyor.