ANKARA- Komisyon toplantısında sunum yapan Havva Kök Arslan, “Güvenlik ve özgürlük dengesi konusunda aktörler arasında yaklaşımlar belirgin biçimde ayrışmakta. Sürecin nihai hedefi konusunda belirsizlik devam etmektedir. Çözüm önerileri için sürecin nihai hedefi tanımlanmalı” dedi. 

 

Meclis Komisyonu, 20’inci toplantısı için bir araya geldi. Bugünkü toplantıda 31 Aralık’ta süresi dolacak olan komisyonun çalışma süresi uzatılacak. Komisyon toplantısında öncelikle, bugüne kadar yapılan dinlemelerin akademik olarak özeti ve incelenmesini üstlenen  Prof. Dr. Havva Kök Arslan ve Dr. Murat Sevencan bir sunum yaptı.  Sunumlarda partilerin raporlarında üzerinde durduğu noktalar, dinlemelerde mutabık kalınmayan ve en çok tartışılıp ele alınan konulara ilişkin detaylı bilgilendirme yapıldı. 

 

Süreçten istatistiki bilgiler

 

Öncelikle söz alan  Prof. Dr. Havva Kök Arslan, talep edilen temel şeyin herkesin pozitif dil ile sürece yaklaşması olduğunu ifade etti.  Havva Kök Arslan, “ Bunu ortak acı yaklaşımı izlemekte. Pozitif duygu dil yaklaşımı yüzde 54 oranında iken ortak acı yaklaşımı yüzde 37 oranında. Travmaların aşılması için somut ihtiyaçlar yüzde 4 oranında dile getirilmiş. Adalet ve toplumsal barış ihtiyacı yüzde 5 oranında orta sınırda yer almıştı. Pozitif duygu ve geleceğe dönük umut dili en çok STK'lar tarafından talep edilmiş. Bunu siyasi partiler  yüzde 25'le takip etmiş. Ortak acı yaklaşımı ise en çok siyasi partiler tarafından söylem geliştirme olarak kullanılmış” diyerek istatistiksel bilgiler verdi. 

 

‘Demokratik düzenlemeler talebi var gri alanlar ise af kanunu’

 

“Bu oran, acıların yalnızca bir tarafı bağlı olmadığı, toplumun geneline yayıldığı ve ortak olduğu yönündeki geniş mutabakatı yansıtmaktadır” diyen Havva Kök Arslan,  “bu noktada pozitif dili geliştirmeyenlerin bu ortak yararlı açıkları izlemek zorunda. Demokratik hukuksal düzenlemeler talep ediliyor. Bu noktada, burada gri olan af kanununu içeriyor. Yani mevzuatla ilgili kısım. hukuki yönetişim reformlarına yönelik kurulup en çok demokratik hukuksal düzenleme ihtiyacı  9.1 oranında sürece ilişkin yasal düzenlemeler  yüzde 27 oranında. Oranlar bunların etrafında yoğunlaşmıştır. Bunu anayasal gereksinimler yüzde 14 ve yerel demokrasi kayyum uygulamalarının, referanslandırılacak eylemler kısa vadede gereksinim duyulduğu ifade edilen İnfaz Kanunu'nun eşitlik ilkesi çerçevesinde yeniden düzenlemesi, hasta haklarının tahliyesi, terör ve mücadele kanununun yeniden düzenlenmesi veya yürürlükten kaldırılması, suç hakkının sağlanması ve topluma kazandırma eve dönüş yasası daha çok söylemlerde öne çıkan başlıklar olarak düzenlenmiştir” sözlerini kullandı. 

 

 ‘Problemin çözümüne bütüncül yaklaşımda belirgin bir mutabakat var’

 

Yine süreç kapsamında ekonomik istikrar ve güvenin etkisini arttıracak ek tedbirler ve politikaların da talep edildiğini söyleyen  Havva Kök sunumuna şöyle devam etti: “Terörsüz Türkiye'nin gerçekleşmesi, tekamül etmesi ekonomiye çok büyük bir katkı sağlamalı. Fakat bunun çarpan etkisi ile daha yüksek pozitif etkisi gözlemlemek için birtakım politikalara ihtiyaç var. Bir arada yaşama iradesi altında kardeşlik, ortak acıyı umuda ve ortak gelecek hayaline dönüştürmek vurgusu tüm aktörler tarafından paylaşılmaktadır. Toplumsal rıza ve sürecin toplumca sahiplenilmesi ihtiyacında geniş bir mutabakat var. Problemin çözümüne bütüncül yaklaşım konusunda yine belirgin bir mutabakat söz konusu. Geçmişten ders çıkarma ve yeni bakış ile zihniyet geliştirme konusunda da buluşuluyor. Hukuki düzenleme ihtiyacı konusunda farklılaşan parametrelere rağmen bir mutabakat bulunmaktadır. Sürecin uluslararası ve bölgesel boyutunun önemi herkes tarafından öne çıkarılmalı.

 

Sürecin nihai hedefinde belirsizlik söz konusu

 

Sizin de takdir edeceğiniz gibi ayrışma noktalarımızda var ve bunların uzlaşma gerektiğini değerlendirdik. Değerlendirme aşamasında ayrışma noktaları ve uzlaşma gerektiren alanlar toplamda 4 kalemde; güvenlik ve özgürlük dengesi konusunda aktörler arasında yaklaşımlar belirgin biçimde ayrışmakta. Sürecin nihai hedefi konusunda belirsizlik devam etmektedir. Yani terörün sona ermesi, Türkiye modeli, kardeşlik, normalleşme, demokratikleşme, siyasal entegrasyon gibi farklı hedefler ifade edilse de bunların nasıl bir bütün oluşturacağı ve somut adımların neler olacağı konusunda net bir mutabakat gözlemlenemiyor. Toplumsal entegrasyon konusunda yaklaşımda önemli ayrışmalar bulunmakta. 

 

Çözüm önerileri için sürecin nihai hedefi tanımlanmalı

 

Bu yüzden aynı kelimeler farklı anlamlara gelmektedir. Bunu göz önünde olduğu gözlemlenen öneriler genel anlamda özel spesifik öneriler raporumuzda mevcut. Sürecin nihai hedefi belirlerlenmelidir;  Net anlaşılır ölçülebilir bir tanım yapılması demokratikleşme adımlarının içeriği konusunda ortak bir tespit edilmesi, toplumsal güven inşasına yönelik somut adımların belirlenmesi ve ivedilikle atılması, hukuki altyapının acilen tamamlanması, katılımcılık ve şeffaflık takan imkanlarının güçlendirilmesi de gözlemlenen öneriler arasındadır.”