ANKARA - Meclis Genel Kurulu’nda konuşan HDP’li Nuran İmir, “Kadına yönelik şiddetin zirve yaptığı bu dönemde, şiddetin önlenmesi gerekirken, iktidar kadınların kültürel ve siyasal alanda yürüttükleri bütün mücadeleleri illegalize ederek kadın kurumlarımızı kapatmaktadır” dedi.

 

Meclis Genel Kurulu’nda 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi’nin Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçeleri görüşülüyor. Görüşmelerde Halkların Demokratik Partisi (HDP) Şirnex Milletvekili Nuran İmir söz aldı.

 

‘Dil Kürtçe olunca mikrofon kapatılıyor’

 

Ülkede çok yönlü temel sorunlardan birinin anadil olduğunu söyleyen Nuran, ülkede bir Kürt’ün kendi anadilinde konuşmasının suç olarak görüldüğünü söyledi. Nuran, “İki gün önce bu kürsüde bir vekil arkadaşımız Kürtçe konuştuğu için mikrofonu kapatıldı ve konuşması kesildi. Gerekçesi nedir, Meclis’te Türkçe dışında bir dil kullanılamazmış. Şunu hatırlatmak istiyorum, bu Meclis’te Almanya Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı’ndan tutalım, ABD Başkanı Obama, Şimon Peres ve ismini şu an sayamayacağım birçok ülkenin temsilcileri bu kürsüde kendi anadilleri ile söz kurmuştur ve hiçbirinin konuşması kesilmemiş, tutanaklara da X veya bilinmeyen dil olarak geçmemiştir ama konuşulan dil Kürtçe olunca mikrofon kapatılıyor, X veya bilinmeyen bir dil olarak tutanaklara geçiyor” dedi.

 

‘Bir milletvekilinin Kürtçe sözleri kesiliyor’

 

Yaşanılanlara karşı “Bu düşman hukuku değil de nedir” diye soran Nuran, “Daha 2 ay önce Yaklaşık 100 bin Kürt’ün yaşadığı İsviçre’de resmi yazışmalar Kürtçe yapılacak diye kanun çıktı. Türkiye’de 30 milyon Kürt yaşıyor, bir Kürt vekilin Meclis’te kurduğu Kürtçe sözü bile kesiliyor. ‘Kürtler ve Kürtçe ile sorunumuz yok’ diyenlerin Kürtçeye bakışı X ya da bilinmeyen dildir. Geçen yıl Kürt Dil Platformu, Türk Dil Kurumu’na başvuruda bulunarak Ankara’da veya Diyarbakır’da Kürt Dil Kurumu temsilciliğinin açılmasını, Uluslararası Kürtçe Sempozyumu düzenlenmesini, 3 ayda bir ‘Kürtçe Dil Bilgisi’ dergisi çıkarılmasını ve Kürtçe-Türkçe sözlük yayınlamasını talep etmişti. Türk Dil Kurumu’nun verdiği cevap ise; 2014’te sözlük bastırdık oldu” ifadelerini kullandı.

 

Kürt çocukları anadilinde mahrum bırakılıyor

 

Anadilde eğitim hakkının sözlük bastırmakla, seçmeli dersle sağlanamayacağının altını çizen Nuran, “Kürt çocukları, en insani hak olan anadilde eğitim ve öğretim hakkından mahrum bırakılmaktadır. Anadilde eğitim hakkının anayasal güvence altına alınması gerekiyor” şeklinde konuştu. 

 

‘Kürt kültürünü yok etme çabalarınız başarılı olamayacak’

 

İktidarın Kürtçe politikasının, Kürt dil ve kültür kurumlarının neredeyse tümünü kapatmasından anlaşıldığını kaydeden Nuran, “Kürt dilini kamusal alandan tamamıyla dışlamaya çalıştı, Kürtçe sokak ve park isimlerini değiştirdi. Kürtçe hutbe okuyan imamlara hapis cezası verdi. Leyla Güven ve yoldaşlarına cezaevinde Kürtçe şarkı söyledikleri için disiplin soruşturması açtı. İstanbul’da bir düğünde zurnanın melodisi Kürtçe diye, zurnacı gözaltına alındı.  İşte bunları yapan iktidarınızın zihniyeti ile 1960’larda Kürtçe konuşanlara para cezası yağdıran,1980’lerde ‘Türkçe konuş çok konuş’ kampanyaları düzenleyen,  Kürtçe ıslık çaldığı gerekçesi ile Apê Musa’ya dava açan zihniyet aynıdır. Bu sizin varoluş zihniyetinizdir. Kürt dili ve kültürünü yok etme çabalarının hiçbiri şimdiye kadar başarılı olamadı, olmayacak. Ne yaparsanız yapın Kürtler yeni yüzyılda, her yönü ile dilini ve kültürlerini yaşatmaya devam edeceklerdir” dedi.

 

Kadınlara yönelik saldırılar

 

Dilin ve kültürün yaratıcı ve taşıyıcısının kadınlar olduğuna yer veren Nuran, saldırıların sebeplerinin birinin de bu misyonları olduğunu vurguladı. “İktidar, özellikle Kürt kültürü üzerindeki kırım politikalarında başta kadınları hedef alarak toplumda bir kültür yozlaşması yaratma çabasındadır. Bundan kaynaklıdır ki; her alanda kadın mücadelesi yürütenler hedef alınmaktadır. Gözaltı, tutuklamalarla ve baskı ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Kadına yönelik şiddetin zirve yaptığı bu dönemde, şiddetin önlenmesi gerekirken, iktidar kadınların kültürel ve siyasal alanda yürüttükleri bütün mücadeleleri illegalize ederek kadın kurumlarımızı kapatmaktadır” sözlerini kullandı.

 

‘Rengimizi katacağımız yeni yüzyıl’

 

Kadınların varlıklarına, diline, kültürüne, yaşam alanlarına her koşulda sahip çıkacaklarını ve mücadelelerini yükseltmeye devam edeceklerini dile getiren Nuran, şöyle konuştu: “Biz kadınlar demokratik, özgür ve ortak bir yaşamı inşa edeceğiz. Yeni yüzyıl; biz kadınların yöneteceği, yaşama rengimizi katacağımız bir yüzyıl olacak. Bizim barış politikalarımıza karşı, savaşı savunan bütün iktidarlar, çözemedikleri Kürt sorununda çözüldüler. Ülkenin bugün de içinde, bulunduğu ekonomik krizin ve yoksulluğun sebebi savaş politikaları ve Kürt sorunundaki çözümsüzlüktür.”