Suriye’de kadınlar yeni Anayasa’da haklarını tartışıyor: Müzakerelere katılım yüzde 50 olmalı 2018-10-08 09:01:12   Ruhenda Amed    KOBANÊ - Kadınlar, Suriye’deki hukuk düzenlemeleri, Anayasa'da kadının yeri ve nasıl bir Anayasa istediklerini tartışıyor. DSM Eşbaşkanı İlham Ahmed, “Amacımız müzakere görüşmelerinde kadın temsilini yüzde 50 olmasını sağlayarak, kadınları söz sahibi etmek. Müzakerelere kadın katılımını sağlamak ve söz sahibi olması kadın mücadelesi açısından değerlidir” dedi.    Suriye Kadın Meclisi öncülüğünde Kuzey Suriye’nin Kobanê Kantonu’nda “Kadın Haklarının Teminatı, Demokratik Suriye İnşasının Temelidir” sloganıyla düzenlen çalıştay sona erdi. Çalıştaya, Suriye'nin çeşitli bölgelerinden 200 siyasetçi, hukukçu ve aktivist katıldı. Çalıştay, ilk olmasının yanı sıra çok sesli ve renkliliğiyle de dikkat çekti.    Çalıştaya katılan Demokratik Suriye Konseyi Eşbaşkanı İlham Ahmed ile hem kadınların yeni Anayasa yapımındaki rolü hem de çalıştaya ilişkin konuştuk.    * Bu çalıştayı yapmanızın amacı neydi?    Uzun bir zamandır yapmayı düşündüğünüz bir proje idi. Bu çalışma için Suriye'nin bur çok yerinden 200 aşkın kadın bir araya geldi. Suriye'nin Anayasasını değerlendirme, sorunları bire bir ele alma ve oluşacak olan yeni demokratik anayasada olması gerekenler tartışmak için gerekli görülen bir çalışma idi. Kadınlar Suriye'nin sorunlarına çözüm bulmak, toplumsal boyutta özellikle kadın boyutunu tartışmak için bir araya toplandı. Her kesimden kadının toplandığı çalıştayda kadınların yapacağı öneriler, tarihte var olan kanunlar ve bu kanunların uygulanma şeklinin ne boyutta olduğu tartışılıyor. Suriye Anayasası’nda var olan kanunlar toplumu, kadın haklarını ne düzeyde karşılıyor? Toplumsal ilişkisi ne düzeydedir? Yazılı yasaların uygulamada ne düzeyde bir pratiği var? Ne kadarı ne düzeyde uygulanıyor? Uygulanmıyorsa bunun sebebi nedir? Vb. soruları tartışıp değerlendirdikten sonra hazırlanmakta olan yeni Anayasa’da olması gerekenlere cevap niteliği taşıyor.    Bu çerçevede sorunun asıl kaynağı olan zihinsel ve toplumsal değişimin kişisel değişimin olabilmesi için nasıl bir kanun olması gerekiyor gibi konular tartışıldı. Bunun dışında Demokratik Özerk Anayasası’nda var olan kadın hakları ne düzeyde yeterli? Kadın haklarını karşılıyor mu? Toplumsal ve zihinsel değişim için yeterli mi? gibi konular da tartışıldı. Düzenlediğimiz çalıştayın genel amacı bu çerçeveydi.     * Suriye'de bu güne kadar hiç bir siyasî güç bu kadar kadını bir araya getiremedi. Siz bunu nasıl başardınız?   Suriye'de biz bunu gördükki kadınların çok güçlü bir potansiyeli var. Daha önce sivil toplum kuruluşlarında çalışan bunun ötesinde kadın hakları savunucusu çok kadın var. Özellikle Kürt kadınları  bu arayışta ön safhada. Uzun bir zamandır kadınlar bu mücadeleyi devam ettiriyor. Bu arayışa örgütlülük ve bilgi eklenince yapılmayacak yapılamayacak bir sorunla karşılaşmadık. Kadın değişimin sembolüdür. Suriye Kadın Meclisi’nin en önemli amacı da bütün Suriye kadınlarını bir araya getirmektir. Gelen kadınların çoğu da daha önce kadın çalışmalarında yer alan kadınlar. Amacımız gelecekte var olacak demokratik bir Anayasaya hazırlık ve Suriye Kadın Meclisi’nin gelecekteki müzakereler içinde yer alması olarak değerlendirebiliriz.    Suriye Kadın Meclisi’nin hedefi bütün kadınların örgütlülüğü ve eğitimi için de öncü rol oluyor. Kurulduğu günden beri bütün Suriyeli kadınlar tarafından ilgiyle karşılandı. Kadın hakları ve örgütlülüğü için siper olacak.    * Buradan çıkacak görüş, öneri ve kararlar Suriye'nin yeni Anayasası’nı ne düzeyde etkileyecek ?   Burada çıkacak öneri, görüş ve kararlar değerli ve önemlidir. Şunu gördükki Suriye kadınlarının bilgi düzeyi ve değişime açık olma istekleri çok iyi. Kadınların demokratik talepleri, özgürlük istekleri ve kadın bilincinde ısrarlarını gördük. Buradan çıkacak görüş ve öneriler tahmin edilmeyecek boyutta. Bu onure değer bir gelişmedir. Buradan çıkan görüşler belge olarak Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura’ya sunulabilir.    Bu belge uluslararası alanda Suriye sorunuyla ilgilenen ilgili kişilere de sunulabilir. Bu belge, müzakere görüşmelerinde taraflara da sunulup kadınların taleplerini hem yazılı komitede yer alması hem de direk kadınların taleplerinde ve mücadelelerinde muhatap olmasında rol oynayabilir. Amacımız müzakere görüşmelerinde yüzde 50 kadınları söz sahibi etmek. Müzakerelere kadın katılımını sağlamak ve kadının söz sahibi olması, kadın mücadelesi açısından değerlidir.    * Demokratik özerk ve eşit bir Suriye'nin inşa edilmesinde Suriyeli kadınlar nasıl bir misyon ve rol oynayacak?   Kadının geldiği aşama önemli bir düzeydedir. Kadınlar önemli bir yol kat etti. Her zaman Kuzey ve Doğu Suriye buna örnek olarak gösterilse de Suriye'yi başka bir ülkeyle karşılaştırmak farklıdır. Kadınların değişim ve dönüşüm istekleri önemli düzeydedir. Bunun yanında Radikal İslâmî kesimlerin ve muhalefet kesmin hakim olduğu bölgelerde korku ve kaygı ile gerileme oluyor. Kadın haklarında mahrum edilip bunun yanında buna alet edilmeye çalışılıyor. Buda şunu gösteriyor ki demokratik bir Suriye oluşması için gerekli tedbirler alınmalı. Şiddet, hakaret ve kadın hakları konusunda kadınlar, bu belgeyle bunun göstergesi olabilirler. Bu karar bütün Suriye kadınlarına etki edilebilir. Kadın haklarının yazılı hale gelmesi ve kadına hakların tanınması var olan şiddeti engellemek için Anayasal güvence bir göstergedir.    https://www.youtube.com/watch?v=MlFa7Mid_Ag&feature=youtu.be