HDP Emek Komisyonu’ndan esnaf-kurye sistemine dair kanun teklifi 2022-03-26 13:18:13   İSTANBUL - Esnaf-kurye sistemiyle çalışan işçilerin yaşadıkları hak ihlallerinin önlenmesi için kanun teklifinde bulunduklarını söyleyen HDP Emek Komisyonundan Eş Genel Başkan Yardımcısı Şaziye Köse, içeriğe dair bilgi vererek partilerinin mücadeleye devam edeceğini belirtti.   Halkların Demokratik Partisi (HDP) Emek Komisyonundan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Şaziye Köse, esnaf-kurye sistemiyle çalışan emekçilerin yaşadıkları hak ihlallerinin önlenmesi ve çalışma koşullarının düzeltilmesine ilişkin Meclis'e sunulan kanun teklifi hakkında İstanbul İl binasında basın toplantısı düzenledi.   İşçi hareketinin 1970’lerin başından beri çok statülü ve güvencesiz bir görünüm sergilediğinin altını çizen Şaziye, “İşyerine ve ofise bağlı olmayan çalışma da çok uzak değil. Yakın geleceğin en derin yarılma eksenidir. Pandemi dolayısıyla, pandemiden önce birçok işareti olmakla yeni bir emek rejiminin inşa edilmesi, totaliter ve otoriter biçimde inşa edileceğinin ipuçları var” dedi.   ‘Örgütsüz ve güvencesizler’   Pandemi ile getirilen kısıtlamalar nedeniyle yaşam ve alışveriş alışkanlıklarında büyük ölçüde değişikliklerin yaşandığını söyleyen Şaziye, pandemi de istihdam açısından tek artış gösteren sektörün kargo ve perakende sektörü olduğunu vurguladı. Şaziye, “İstihdam açısından artış gösteren bu sektörler çok ağır çalışma koşulları ve düşük ücretlerle yüz yüze kaldılar. Tamamen örgütsüz ve güvencesizler” diye belirtti.   Motokurye sayıları arttı   Motokurye sayılarında artışın yaşandığını belirten Şaziye, “Dünya’da ve Türkiye’de de pandemi ile beraber online alışveriş ve yemek siparişi taleplerinin artması kargo faaliyetlerini ve motosikletle kuryelik hizmetini rekor düzeylere getirdi. Covid-19 pandemisinin getirdiği değişiklikler veya yenilikler sonucunda sermaye ataklarıyla yeni otoriter ve totaliter bir emek rejiminin inşasıyla beraber yeni yeni mesleki tanımlamalar ve sistemler de hayatımıza yer etmeye başladı. Bu tanımlamalardan bir tanesi ‘Esnaf-Kurye Sistemi’dir. Yasal açıktan faydalanarak ortaya çıkan bir iş modeli olarak karşımızda durmakta” ifadelerini kullandı.   Esnek çalışma saatlerine mecbur kalıyorlar   Yaratılan bu modelde kuryenin bir şahıs şirketi kurduğunu ve bu şirket üzerinden firmalar ile anlaşmalar yaptığını söyleyen Şaziye, ana firmanın avantajlarını, “SGK, işe giriş, vb. belgelerini kendine iş yükü yapmaması” olarak tanımladı. Yaratılan bu modelle kuryeler güvencesiz, kuralsız, esnek çalışma saatlerine mecbur kaldıklarını belirten Şaziye, “İşçi haklarını ortadan kaldıran Esnaf-Kurye Sisteminde, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve çalışarak emekli olma hakkının bulunmayışı, işçinin ve çocuklarının sağlık sigortası, senelik izin hakkı, bayram tatili, hafta tatilinin olmayışı gibi faktörler çalışanlar aleyhine ciddi hak kayıpları doğurmaktadır” diye belirtti.   Hayatları riske atılıyor   Resmi rakamlara göre 200 bin moto-kuryenin sadece yüzde 10’unun şirket bünyesinde çalıştığını kalan yüzde 90’ının ise esnaf kurye olduğunu dile getiren Şaziye, “Online ticaret firmalarının erken teslimat rekabetine girmesinin yarattığı zaman baskısı motosikletli kuryeler ve kargo emekçilerinin kendi güvenliklerini ve hayatlarını riske atmaktadır. Yine özellikle kış aylarında bütün uyarılara rağmen olumsuz hava koşullarında çalıştırılan moto kurye emekçilerinin can güvenliği de hiçe sayılmaktadır” dedi.   Kanun teklifi   Esnaf-Kurye Sistemiyle çalışan emekçilerin düşük ücretlerle çalışma, iş güvencesi, sigorta, sendika ve diğer sosyal haklardan mahrum kalma gibi yaşadıkları hak ihlallerine karşı gerekli kanuni düzenlemelerin yapılması adına kanun teklifi hazırladıklarının altını çizen Şaziye, “Verilecek kanun teklifinin en kısa sürede hayata geçirilmesi için Halkların Demokratik Partisi olarak mücadelemiz devam edecektir” şeklinde konuştu.