3 ülkeye sınırı olan kenti yönetmeye aday 2024-03-13 09:07:07     Rojda Aydın    ÎDIR - 3 ülkeye sınırı olan çok dilli ve kültürlü bir kent olan Îdir’i yönetmek için aday olan Nejla Kum, “Şu anda sağlıklı bir yaşam yok. Kirlilik almış başını gidiyor. Alt yapı ve ulaşım sıkıntılı. Çoğu evde su şebekesi dahi yok” diyerek kentim tüm sorunlarını çözeceklerini kaydetti.    Ermenistan, Azerbaycan'a bağlı Nahçıvan ve İran ile sınır komşusu olan Îdir (Iğdır) farklı kültürlere ev sahipliği yaparken birçok farklı kimliği de bünyesinde barındırıyor.1992’de il statüsüne kavuşan Îdir, Türkiye'nin en yüksek dağı olan Ağrı Dağı, Pamuk Dağı ve paralelindeki sıra dağlar ile Elegez Dağları arasında verimli bir ova üzerine kurulu. 2023 verilerine göre, 209 bin 738 nüfusa sahip olan söz konusu ilin yüzde 47,69’sı kadın, 52,31’ise erkekten oluşuyor. Îdir nüfusu bir önceki yıla göre 6 bin 144 de artmış durumda   Kurdistan'ın Çukurovası      Îdir Kurdistan’ın Çukurovası olarak tanımlanırken, verimli topraklara sahip bir ova. Aras Nehri tarafından sulanan bu bereketli topraklarda, kaysı, elma, karpuz, kavun gibi birçok ürün yetiştiriliyor. Sınır ticaretinin kapalı olması nedeniyle Îdir halkı ve esnafı elindeki ürünleri satamaz hale geldi. 3 ülkeye sınırı olan ve çok stratejik konumda olan Îdir, bu politikalar nedeniyle stratejik konumundan yararlanamıyor.     Kürtlerin siyasi geleneği ve kayyım     Îdir çoğunlukla sağ partiler tarafından yönetilirken, 2009 yılında Demokratik Toplum Partisi (DTP) belediyeyi kazandı. 2014 yılında gerçekleşen seçimde ise Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) belediyeyi kazanırken, kayyım atamasıyla halkın iradesi gasp edildi. 2019 yerel seçimlerinde ise tekrardan belediyeyi kazanan Halkların Demokratik Partisi (HDP), bir kez daha kayyım gaspına maruz kaldı. 31 Mart’ta yapılacak olan yerel seçimler için ise bu geleneği sürdüren Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nden (DEM Parti) Nejla Kum ve Mehmet Nuri Güneş belediye eşbaşkan adayları oldu.   Kentin yerel sorunları ve DEM Parti’nin çözüm yollarına ilişkin Nejla Kum ile konuştuk.      Doğup büyüdüğü yerde aday oldu     1980 yılında Îdir’ın Evci Köyü’nde dünyaya gelen Nejla, Kürt hareketini ilk olarak ailesi sayesinde tanır. Evli ve iki çocuk sahibi olan Nejla, 2001 yılında İstanbul’un Gop (Gaziosmanpaşa) ilçesinde siyasi çalışmalar içerisinde yer alır. Gençlik ve kadın alanında çalışmalar yürüten Nejla, 5 yıldır ise Îdir’da HDP ve DEM Parti bünyesinde çalışmalarını sürdürüyor. İlkokuldan beri DEM Partinin geleneğini sürdürdüğü siyasi geleneği tanıdığını belirten Nejla, şimdi ise doğup büyüdüğü kenti yönetmeye aday. Nejla, “Bu hareketin yabancısı değiliz. Ailemiz nedeniyle biliyoruz. O günden bu güne hareketin içinde ve peşindeyiz. Çizgimizden şaşmadık. Halkın içindeyiz” diye belirtti.    ‘Kayyım Iğdır’ı bitirdi’   Daha önce belediyeyi kazandıklarını ve tüm imkânları halka sunduklarını ancak kayyım ataması ile çalışmalarının bertaraf edildiğini ifade eden Nejla, “Dört yıldır kayyım Iğdır’ın bütün yaşam alanlarını yok etti. Ekolojiyi bitirdi, şu anda sağlıklı bir yaşam yok. Kirlilik almış başını gidiyor. Iğdır’ın alt yapısı, ulaşımı çok sıkıntılı. Çoğu evde su şebekesi dahi yok.Onların belediyecilik anlayışı bu. Bu durum halkın gözünü de açtı. Şu anda bütün kesimler kayyıma tepki gösteriyor. Halk, ‘Yaparsa DEM Parti insanlara bir şeyler yapacak’ diyor. Iğdır’da belediyeciliğe dair pratiğimiz var. Hiçbir ayrım yapmadan projeler yaptık” şeklinde konuştu.   5 bin oy taşındı   İktidarın kente 5 bin seçmen taşıdığını ancak hala kaybetme korkusu yaşadığını dile getiren Nejla, yüksek oy aldıkları mahalleler üzerinde oyunlar oynandığını vurguladı. Halkın kendilerine oy vermemeleri için devletin imkânlarının seferber edildiğini söyleyen Nejla,  gençlerin uyuşturucu ve fuhuşa sürüklendiğini de sözlerine ekledi. Nejla, devamla şöyle konuştu: “Kentte hiçbir şekilde kadınlara dokunulmamış. Tekçi zihniyetin anlayışı bu. Belediyeyi kazandığımızda kadınlar ile birlikte yürüyeceğiz. Ortak akıl ve ortak proje ile hareket edeceğiz. Şu anda kadınlar ulaşım konusunda sıkıntı yaşıyor. Kendini var edemiyor. Tarihte hep kadınlar öncüydü. Bin yıllardır kadınlar köleleştiriliyor. Dört duvar arasına atılmış. Evde zindan hayatı yaşıyor. Kadın köle değildir. Yaşamın her alanında var olacaktır.”    Kadın ve gençler için çalışmalar     Belediyeyi kazanmaları halinde kadın, öğrenci ve gençler için ulaşım kartını ücretsiz yapacaklarını dile getiren Nejla, aynı zamanda anadil atölyelerini açacaklarını aktardı. Nejla, “İmkanlarımızla kadınlara ve gençlere gideceğiz. Atölyeler, fabrikalar kuracağız. Belediyenin verdiği imkânları gençlere aktaracağız. Ekonomik boyutta kendilerini var etmesini sağlayacağız. Yerelin özgünlüğüne göre çalışmalarımız olacak” şeklinde çalışmalarından bahsetti.   ‘Kadınlar kendi ayakları üzerinde duracak’   Kentte bulunan kadınların düşük ücret karşılığında gün boyunca tarlalarda çalıştırıldığını ancak belediyeyi kazanmaları halinde belediyeye ait arazilerde tarım ürünlerini ekeceklerini ve bu ürünlerin kadınlar tarafından ekilip satılmasını sağlayacaklarını kaydeden Nejla, “Bu bizim üzerimize büyük bir yüktür. Bizim boynumuzun borcumuzdur. Belediyeye ait tarım arazileri için kooperatif kuracağız. Neden o kadınlar güçlerine göre kendilerini var etmesin. Kazançlarını kendileri kazanacak. Köle gibi kölelik sistemi gibi çalışmayacak. Kendi ayakları üzerinde duracak” diye belirtti.   ‘Anadilde eğitim verilecek’   Ayrıca kadınların kendini var edebilecekleri mekânlara daha ağrılık vereceklerini söyleyen Nejla, “Anadilde eğitim verilecek. Kadın orada kendini örgütleyecek. Bir bireye ezdirmeyecek. Saat beş altı oldu mu insanlar evlerine tıkanıyor. Çünkü temiz bir hava yok. Yeşil alanlar ve yürüyüş yolları yapacağız. Kadının zaman geçirebileceği alanlar inşa edeceğiz. Neden sadece vali yoluna mahkûm olsunlar. Oraya sadece zenginler gidiyor. Yeşil alan projelerimiz olacak” ifadelerine yer verdi.