Duygu Ciniviz

 

DİYARBAKIR - Jiyan Semt Pazarı'nda çalışan kadınların işleri ekonomik kriz nedeniyle kötüye giderken, pazar bir de Bağlar Belediyesi tarafından erkek esnafa açık hale getirildi. Bu durumu kabul etmeyen kadınlar, işlerinde söz sahibi olmak için Bağlar Kadın Pazarcılar Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği'ni kurdu. 

 

Diyarbakır'ın Bağlar ilçesinde bulunan Jiyan Semt Pazarı, sıradan bir pazarı andırsa da tamamı kadın pazarcılardan oluşmasıyla örnek teşkil ediyor. Kadınlar, pazarda yaşadıkları zorlukların ardından dernekleşme kararı alarak Diyarbakır Bağlar Kadın Pazarcılar Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği'ni kurdu. Dernek başkanı Güler Deniz, "Derneğimizi çalışma alanımızla ilgili söz sahibi olduğumuzu göstermek için açtık" dedi.

 

'Üç kadın ile başladık'

 

Yaklaşık 5 yıldır Jiyan Semt Pazarı'nda çalışan Güler, pazarın kuruluş aşamasında 3 kadın ile yola çıktıklarını belirterek, "Zaman içerisinde kadınların sayısı arttı. O dönem kapalı pazar olduğu için satışlar olmuyordu ve kadınlar zarar etmeye başladı. Zarar yüzünden birçok kadın işi bırakmak zorunda kaldı. Dışarıya çıktıktan sonra işlerimiz biraz olsun iyi olmaya başladı" dedi.

 

'Borçlar arttı'

 

İşlerin yeniden durma noktasına geldiğini vurgulayan Güler, bu durumun sebebinin ise pazar alanının erkeklere de verilmesinden kaynaklandığını ifade etti. 5 yıl içerisinde kadınların ilk defa bu kadar borçlandığının altını çizen Güler, "Erkeklerle ortak bir pazar alanı isteseydik zaten Jiyan Semt Pazarı'na gerek duymazdık. Gezici pazarlara başlayınca erkekler bu kez kadınların emeğine göz dikti ve belediyeden bu pazarlarda yer almak için başvuru yaptılar. Hem ekonomik olarak bizi zorlayan erkekler şimdi de yaşam alanlarımızı engellemek istiyor" diye kaydetti.

 

'Haklarımız verilmedi'

 

Bağlar Belediyesi'nin 2018 yılına ait projelerinden birinin de tüm alanların kapalı semt pazarı haline getirilmesi oluğunu belirten Güler, bu uygulama ile kadın emeğinin yok sayılacağının ve erkeklerle birlikte çalışmak zorunda kalacaklarını belirtti. Güler, "Erkeklerle aynı yerde birlikte çalışmak zorunda kalacağız. Belediyenin bu projesi şuan yazılma aşamasında ancak projenin kabul olup olmayacağı henüz belli değil. Erkeklerin birinci ve ikinci pazar olarak yaklaşık bine yakın pazarcısı var. Jiyan pazarı ise sadece 85 kişilik. Yasal hiçbir şeyimiz yok, belediye bünyesinde bugüne kadar çalıştık. Erkeklere tanınan haklar bize tanınmıyor ve bu duruma ilişkin defalarca görüşme yapmamıza rağmen halen haklarımız bize verilmedi. Tüm bu zorluklara rağmen kadın emeğinin görünür olması ve sayımızı yükseltmek için mücadele edeceğiz" dedi.

 

'Derneği kurarken zorlandık'

 

Yaşadıkları sorunlar karşısında dernekleşme kararı altıklarını ifade eden Güler, "Derneğimizi çalışma alanımızla ilgili söz sahibi olduğumuzu göstermek için açtık. Biz bu derneği kurarken çok zorlandık ve 2 ay gecikmeli açabildik. İş Kadınları Derneği Başkanı Reyhan Aktar ile beraber dernekleşme faaliyetlerimizi hızlandırarak 5 Mart'ta kuruluşumuzu ilan ettik" dedi. Pazar yoğunluğunun yanı sıra artık gün içerisinde derneklerini açık tutarak kadınlarla bir arada olacaklarını vurgulayan Güler, "Her gün bir ya da iki kadın arkadaşımız dernekte olacak. Aynı zaman da pazarda çalışmak isteyen kadınlar derneğimize gelerek başvuruda bulunabilecek" diye konuştu.

 

'Protesto ettik'

 

Derneğin açılışına Bağlar Belediyesi'ni davet ettiklerini ancak açılışa gelmediklerini belirten Güler, "Biz, belediye başkanına açılış davetiyesini götürdük ve belediye başkanı davetimize katılmadı. Belediye başkanının kadınlara böyle yapması bizi kötü etkiledi. 7 Mart' ta belediye başkanı pazara geldi 8 Mart Dünya Kadınlar Günü için çiçek dağıttı. Tabi biz tepki gösterdik. Hakkımızı kullanarak protesto ettik ve belediye başkanının verdiği çiçekleri almadık. Çünkü ziyarete geldiği pazarda çalışan kadınlar ile dernekte bulunan kadınlar aynıydı. Bundan sonra mücadelemize sürdürmek için hakkımızı aramaya devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.