Gülistan Azak

 

DİYARBAKIR - Elektrik ve doğalgaza yapılan getirilen fahiş zamlar tepki topladı. Zamlar nedeniyle temel ihtiyaçlarını dahi alamadıklarını belirten Diyarbakırlı kadınlar, “Yaşamak bu değil. İnsanlar açlığa mahkum ediliyor. Bile isteye öldürülüyoruz” dedi.

 

Türkiye yılın ikinci yarısına yeni zamlarla giriş yaptı. Elektrikte yüzde 15, doğalgazda yüzde 12 zamlı tarifeye geçildi. Zamlar yalnızca bu iki kalemle sınırlı kalmayacak. Enerjiye yapılan fahiş zamlar iğneden ipliğe her şeyin fiyatını attıracak. Ekonomistler ise bütçede yaşanan kaynak sıkıntısıyla birlikte işsizlik ve yüksek enflasyonun bir arada yaşanacağı zor günlerin kapıda olduğu konusunda uyarıyor.

 

Yılbaşından biri her ay enerjiye yüzde 1 zam geliyordu. Yılın ortasında gelen yüklü zam zaten yüksek olan enflasyonu daha da yukarı taşıyacak.

 

Maaş zamları enflasyon karşısında eriyor

 

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) zammın nedenini maliyet artışına bağladı. Dolar kuru yılbaşından bu yana yüzde 14’ün üzerinde arttı. Emekli ve memura yapılan maaş zamları ise yüksek enflasyon karşısında eriyor. Bir yandan işsizlikle baş başa bırakılan, diğer yandan da fahiş fiyatlar karşısında alım gücü düşen yurttaşın yaşam koşullarını iyileştirme sorumluluğu bulunan hükümet, bu yönlü adım atmama konusunda ısrarcı. Ekonomistlere göre enflasyon ile birlikte işsizliğin yüzde 30’lara kadar varacağı yeni bir kriz daha yaşanacak.

 

Diyarbakırlılar enerjiye yapılan zamlara ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

 

‘Çevremdekilerin desteği olmasaydı açlıktan ölürdüm’

 

Yaşlılık maaşıyla geçimini sağlamaya çalışan Naciye Fidan, zamların alım gücünü zorladığını ifade etti. Naciye, “Yaşlılık maaşı 763 lira. Bu para geçime yeter mi? Çevremdekilerin desteği olmasaydı açlıktan ölürdüm. Hükümet bu para ile geçinmeye çalışanları hiç mi düşünmez? Ayıptır, günahtır. Ekmek, su ile karnımızı doyuruyoruz. Zamlar yüzünden evde elektrik, su kullanmaya korkuyoruz. Salgın var ama doğalgaz ve su faturası yüzünden banyo yapamıyoruz” dedi.

 

‘İnsanlar açlığa mahkum edildi’

 

Üniversite sınavlarına hazırlanan Nupelda Öztürk ise ülke ekonomisinin gençlerde umutsuzluğa yol açtığını kaydetti. Babasını inşaatta iş kazası sonucu kaybettiğini belirten Nupelda, “Para kolay kazanılmıyor. Babam boğaz tokluğuna çalıştığı inşaatta alınmayan iş güvenliği nedeniyle geçirdiği kaza sonucu yaşamını yitirdi. Annem, babamdan kalan bin 500 lira emekli maaşıyla bizlere bakmaya çalışıyor. Her yeni güne zam ile uyanıyoruz. Zamlar yüzünden evde ışıkları açamaz olduk. Üniversiteye iyi koşullarda hazırlanamıyorum. Kitapları alacak gücüm olmuyor. Almam gereken kitapların fotokopisini çekip çalışıyorum. Bu geçim ile üniversiteyi kazansam da okuyamam. Geleceğimle ilgili endişeliyim. Salgın süreci ülkenin yurttaşlarına olan yaklaşımlarını çok net göstermiş oldu bizlere. İnsanlar açlığa mahkum edildi” ifadelerini kullandı.

 

‘Zamlar belimizi büktü’

 

Mevsimlik tarım işçisi Hatice Karataş da zamlara tepki göstererek, “Eşim çalışmıyor. Mevsimlik tarım işçisiyim. Malatya ve Ordu’ya gidip tarlalarda günlüğü 50-80 liraya çalışıyorum. Aldığım para ile 10 nüfusa bakmaya çalışıyorum. Pazar alışverişlerim hep eksik. Domates alıyorsam, biber alamıyorum. Zamlar belimizi bükmüş durumda. Çocuklarımın ihtiyaçlarını karşılayamıyorum. Kuru ekmeğe muhtaç olduğumuz oluyor” şeklinde konuştu.

 

‘Temel ihtiyaçlarımızı dahi alamıyoruz’

 

Ev emekçisi İpek Akkabak, zamlar yüzünden temel ihtiyaçlarını dahi alınamadığını söyleyerek, “Eşim inşaat işçisi. Düzenli bir maaşımız yok. Elektrik zammı market fiyatlarını da etkiliyor. Çocuğum için bez ve süt dahi alamıyorum. Bazen ekmek alacak paramız dahi olmuyor. Ekmeğin fiyatı da uçtu. Elektrik kullanmaya korkuyoruz. Evime geçen bayramdan bu yana et girmedi. Öyle ki, fiyatını dahi bilmiyorum. Süt ürünlerine de sürekli zam geliyor. Temel ihtiyaçlarımızı dahi alamıyoruz. Sağlıklı beslenemiyoruz” sözlerine yer verdi.

 

‘Yaşamak bu değil’

 

Ev emekçisi Azize Öztürk ise zamlara tepkisini şu sözlerle dile getirdi: “Ev geçimi zorlaştı. Böyle giderse kuru ekmek toplayacak duruma geleceğiz. Zamlanan yalnızca elektrik ve doğalgaz değil ki, ekmekten, yağa her şeyin fiyatı artmış durumda. 100 lira ile gittiğim pazar, market alışverişinden iki poşet ile dönüyorum. Yaşamak bu değil. Bile isteye öldürülüyoruz. Esnaflardan, çiftçilere, memurundan öğrencisine, ev emekçisine kadar herkes perişan. Salgın sürecindeyiz. Destek de göremedik. Evde boş tencere kaynıyor.”